CC65

From Atariki

(Różnice między wersjami)
Jump to: navigation, search
Wersja z dnia 19:53, 11 lip 2006
KMK (Dyskusja | wkład)

← Previous diff		 Aktualna wersja
Polluks (Dyskusja | wkład)
(→Skład pakietu - Apple II)
Linia 1: Linia 1:
-Właściwie '''The 6502 C compiler'''. Pakiet kompilatora języka [[C]], [[asembler]]a (CA65), librariana, oraz linkera. Pierwotnie napisany przez Johna R. Dunninga na małe Atari. Obecnie rozwijana wersja+'''cc65''' to pakiet kompilatora języka [[C]], [[asembler]]a, menedżera bibliotek oraz konsolidatora. Pierwsza wersja została napisana w 1989 roku przez Johna R. Dunninga i była wersją [http://en.wikipedia.org/wiki/Small-C Small-C] na [[Atari 8-bit|małe Atari]]. Obecnie rozwijana wersja (działająca wyłącznie w trybie [http://pl.wikipedia.org/wiki/Kompilacja_skro%C5%9Bna kompilacji skrośnej]), potrafi kompilować pod różne komputery oparte o [[procesor]] [[6502]], jak i 65816 (np. różne odmiany Atari 8-bit, Commodore C64/C128/C16/C116 i inne, Apple II, Nintendo NES...). Pakiet rozwijany jest pod przewodnictwem Ullricha von Bassewitza.
-potrafi kompilować pod różne mikrokomputery oparte o procesor [[6502]], jak i 65816 (np. różne odmiany+
-Atari 8-bit, Commodore C64/C128/C16/C116 i inne, Apple II, Nintendo NES...), ale tylko jako tzw.+
-cross kompilacja - z komputerów udostępniających większe zasoby pamięci, mocniejsze procesory.+
-Poniżej znajduje się nieco kulawy wstęp (w głównej mierze autorstwa [[Tebe]]go) do używania+== Skład pakietu ==
-tego cross kompilatora z platformy PC, spod dowolnego systemu postdosowego.+* ar65 - program do tworzenia bibliotek *.lib i operacji na nich
 +* ca65 - [http://pl.wikipedia.org/wiki/Makroasembler makroasembler] dla procesorów 6502, 65C02 i 65816
 +* cc65 - skrośny kompilator języka C, tworzący kod źródłowy asemblera ca65
 +* cl65 - proste w użyciu narzędzie do kompilacji i konsolidacji, będące nakładką na ca65, cc65, co65 i ld65
 +* co65 - program narzędziowy do konwersji [http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik_obiektowy plików obiektowych] w formacie [http://www.6502.org/users/andre/o65/fileformat.html o65] do postaci źródeł asemblera ca65
 +* od65 - object dumper - pokazuje zawartość plików obiektowych (symbole, eksporty, importy, segmenty)
 +* da65 - [http://pl.wikipedia.org/wiki/Deasembler deasembler] produkujący pliki w formacie asemblera ca65
 +* grc - kompilator "zasobów" .grc dla środowiska GEOS z C64/Apple II
 +* ld65 - [http://pl.wikipedia.org/wiki/Konsolidator konsolidator]
-== Wstęp do instrukcji ==+== Odnośniki zewnętrzne ==
-Sam program piszemy na PC w dowolnym edytorze tekstu jak Notatnik czy CodeGenie itp, a kompilator C czyli cc65 zamieni nam go na kod maszynowy 6502.+* [https://cc65.github.io/ Strona domowa CC65]
- +* [http://en.wikipedia.org/wiki/Cc65 cc65] w Wikipedii
-== Pliki do pobrania ==+
-Cały pakiet programów do tworzenia w C znajdziemy na stronie domowej projektu, patrz [[#Linki|Linki]].+
- +
-Możemy też od razu wpaść na [[#Linki|ftp-a]] i pobrać plik z bibliotekami dla Atari XE/XL '''cc65-atari-''WERSJA''.zip''' oraz plik z kompilatorem przeznaczonym dla konkretnej platformy OS/2, Dos, Windows, np. '''cc65-win32-''WERSJA''.zip''' czyli Windows, bądź, dla platform unixowych,+
-plik ze źródłami ('''cc65-sources-''WERSJA''.tar.bz2'''), kompilowalnymi z użyciem standardowych+
-autotools.+
- +
-== Instalacja ==+
-Jeśli mamy już ściągnięte oba pliki, znajdujemy dla nich miejsce na którejś z partycji (np. C) i rozpakowujemy je do np. katalogu C:\CC65+
- +
-Teraz musimy jeszcze ustawić troche zmiennych środowiskowych, aby kompilator, linker wiedział gdzie co jest. W przypadku rodziny Windows 9x, dopisujemy w pliku AUTOEXEC.BAT:+
- +
- PATH=%PATH%;C:\CC65\BIN+
- +
- SET CC65_INC=C:\CC65\INCLUDE+
- SET CC65_LIB=C:\CC65\LIB+
- SET LD65_CFG=C:\CC65\DOC+
- +
-W przypadku Windows 2000, XP, robimy to następująco:+
- +
-<tt>Mój Komputer -> Właściwości -> Zaawansowane -> Zmienne środowiskowe -></tt> dopisujemy w oknie <tt>Zmienne systemowe</tt>, czyli klikamy <tt>"Nowa"</tt> i uzupełniamy oba pola <tt>"Nazwa zmiennej"</tt> i <tt>"Wartość zmiennej"</tt> podobnie jak ma to miejsce w AUTOEXEC-u.+
- +
-Teraz resetujemy komputer, bądź przelogowujemy się i możemy zacząć bawić się CC65 pod Windowsem.+
-(Zamiast ustawiać te zmienne na stałe, można również utworzyć plik wsadowy (.bat) uruchamiany+
-z wiersza poleceń i ustawiający je tylko dla danej sesji tegoż wiersza poleceń)+
- +
-== Składniki pakietu ==+
-W katalogu C:\CC65\BIN znajdują się wszystkie pliki wykonywalne pakietu cc65:+
- ar65 - program do tworzenia bibliotek *.lib i operacji na nich, np. ar65 l atari.lib+
- wyswietli nam listę modułów wchodzących w skład bibioteki atari.lib+
- +
- ca65 - makro assembler dla procesorów 6502, 65C02 i 65816+
- +
- cc65 - kompilator języka C przeznaczony dla rodziny procesorów 6502+
- +
- cl65 - program nażędziowy służący jako nakładka na kompilator i linker w jednym+
- +
- co65 - programik do konwersji skompilowanych plików objektowych do postaci źródeł assemblerowych+
- +
- od65 - object dumper - pokazuje zawartość plików obiektowych (symbole, eksporty, importy, segmenty)+
- +
- da65 - disassemler, stosuje zapis strawny na makro assemblera ca65+
- +
- grc - to się Atarowcom nie przyda, bo jest to kompilator dla systemu GEOS z C64+
- +
- ld65 - linker, czyli programik który składa do kupy wszystko i tworzy plik wykonywalny+
- +
-== Przykład 1 ==+
-Teraz wypadałoby coś skompilować, czas więc na nieśmiertelny przykład, pewnie w [[BASIC]]-u też to pisaliście.+
- +
-'''<u>Przykład 1:</u>'''+
- #include < stdio.h >+
- +
- int main (void)+
- {+
- printf("Hello, world!\n");+
- return 0;+
- }+
- +
-== Kompilacja ==+
-Nasz program zapiszemy do pliku np. "hello.c", aby go skompilować piszemy "'''cl65 -O -t atari hello.c -o hello.xex'''" i to wszystko, powstał plik HELLO.XEX który możemy już wczytać spod DOS-a. Uruchomienie go bezpośrednio nic nie da, musi być uruchomiony spod DOS-a.+
- +
- +
-Parametry które przekazaliśmy kompilatorowi cl65 oznaczają (wielkość liter jest rozróżniana):+
- -O [[optymalizacja]] kodu, tworzy optymalniejszy kod maszynowy+
- -t sys docelowy system, domyślnie jest to C64 :P+
- -o plik nazwa pliku wyjściowego+
- +
-Wywołanie '''cl65''' to najszybszy i najprostszy sposób kompilacji. Skompilowany program domyślnie ładuje się od '''$2E00''', startuje od '''$2E01''', maksymalna długość skompilowanego programu może wynieść '''$8E20''' bajtów. Stos programowy liczy '''$0800''' bajtów pamięci. Strona zerowa używana jest od bajtu '''$82-$FF'''.+
- +
-Domyślne ustawienia dla linkera (plik ATARI.CFG):+
- MEMORY {+
- ZP: start = $82, size = $7E, type = rw, define = yes;+
- HEADER: start = $0000, size = $6, file = %O;+
- RAM: start = $2E00, size = $8E20, file = %O; # $8E1F: matches upper bound $BC1F+
- }+
- SEGMENTS {+
- EXEHDR: load = HEADER, type = wprot;+
- CODE: load = RAM, type = wprot, define = yes;+
- RODATA: load = RAM, type = wprot;+
- DATA: load = RAM, type = rw;+
- BSS: load = RAM, type = bss, define = yes;+
- ZEROPAGE: load = ZP, type = zp;+
- AUTOSTRT: load = RAM, type = wprot;+
- }+
- FEATURES {+
- CONDES: segment = RODATA,+
- type = constructor,+
- label = __CONSTRUCTOR_TABLE__,+
- count = __CONSTRUCTOR_COUNT__;+
- CONDES: segment = RODATA,+
- type = destructor,+
- label = __DESTRUCTOR_TABLE__,+
- count = __DESTRUCTOR_COUNT__;+
- }+
- SYMBOLS {+
- __STACKSIZE__ = $800; # 2K stack+
- }+
- +
-Jednak jakiekolwiek zmiany w pliku '''*.CFG''' nie zostaną zauważone jeśli+
-będziemy kompilować używając komendy '''"-t atari"''', trzeba ją zastąpić przez '''"-C atari.cfg"'''. Jeśli chcemy mieć też wpływ na typ CPU dla którego będzie generowany kod, lepiej jeśli rozbijemy proces generowania pliku wyjściowego na kompilację, asemblację i linkowanie, wtedy wszystko będzie pod kontrolą.+
- +
- cc65 -O --cpu 6502 -t atari hello.c -o hello.s+
- ca65 -t atari hello.s -o hello.o+
- ld65 -C atari.cfg -o hello.xex atari.o hello.o atari.lib+
- +
-Kompilator '''cc65''' tworzy z pliku '''hello.c''' plik '''hello.s''',+
-następnie makro assembler '''ca65''' z pliku '''hello.s''' tworzy '''hello.o''' i ostatecznie linker '''ld65''' z pliku '''hello.o''' i przy pomocy biblioteki '''atari.lib''' i '''atari.o''' oraz pliku konfiguracyjnego '''atari.cfg''' tworzy wykonywalny plik Atari '''hello.xex'''.+
- +
-Jeśli chcemy aby kod programu był wykonywany na 65816, zmieniamy zapis+
-'''--cpu 6502''' na '''--cpu 65816'''. Czyż nie jest to cudownie proste :).+
- +
-== Przykład 2 ==+
- +
-'''<u>Przykład 2:</u>'''+
- #include < stdio.h >+
- +
- int main (void)+
- {+
- char str1[30],str2[30];+
- int i;+
- +
- puts("wprowadz lancuch 1"),gets(str1);+
- puts("wprowadz lancuch 2"),gets(str2);+
- +
- for (i=0; str1[i]==str2[i]; i++)+
- {+
- }+
- +
- if (str1[i]==0) // standard ansi, ciag znakow zakonczony zerem+
- {+
- puts("oba lancuchy sa identyczne");+
- return 0;+
- }+
- +
- puts("lancuchy sa rozne");+
- +
- return 0;+
- }+
- +
-Programik pyta się o dwa łańcuchy znaków, potem je porównuje i informuje czy łańcuchy są identyczne, czy też różne. Jest jeszcze biblioteczna funkcja C -> "strcmp" która porówna ciągi, ale przecież jej użycie byłoby zbyt proste :)+
- +
-== Przykład 3 ==+
- +
-'''<u>Przykład 3:</u>'''+
- /* clock example: countdown */+
- #include < stdio.h >+
- #include < time.h >+
- +
- void wait ( int seconds )+
- {+
- clock_t endwait;+
- endwait = clock () + seconds * CLK_TCK ;+
- while (clock() < endwait) {}+
- }+
- +
- int main ()+
- {+
- int n;+
- printf ("Starting countdown...\n");+
- for (n=10; n>0; n--)+
- {+
- printf ("%d\n",n);+
- wait (1);+
- }+
- printf ("FIRE!!!\n");+
- return 0;+
- }+
- +
-Programik zlicza od 10 do 0, wypisując stosowny komunikat na ekranie. Jest to też przykład wykonania opóźnienie z użyciem "time.h"+
- +
-== Uwagi ==+
-Nie ma jednak róży bez kolców. Wstawianie wstawek assemblerowych musi odbywać się poprzez pliki z rozszerzeniem *.s, bądź mało czytelne wywołanie ASM("kod"). Przydzielana programowi pamięć w zasadzie mieści się w granicy $2000-$BFFF, troche mało jeśli ktoś myśli o większym projekcie. Problem z pamięcią miał też autor atarowskiej wersji systemu [[Contiki]], który posłużył się specjalnie okrojoną wersją DOS - PicoDos aby tylko wcisnąć więcej kodu poniżej adresu $2000.+
- +
-== CA65 ==+
-Asembler dodawany do pakietu CC65.+
- +
-== Linki ==+
-* [http://www.cc65.org Strona domowa CC65]+
-* [ftp://ftp.musoftware.de/pub/uz/cc65/ Serwer FTP projektu] +
-* [http://www.cc65.org/doc/ca65.html instrukcja użytkowania asemblera ca65]+
- +
-{{stub}}+
[[Kategoria:Emulacja]] [[Kategoria:Emulacja]]
[[Kategoria:Języki programowania]] [[Kategoria:Języki programowania]]

Aktualna wersja

cc65 to pakiet kompilatora języka C, asemblera, menedżera bibliotek oraz konsolidatora. Pierwsza wersja została napisana w 1989 roku przez Johna R. Dunninga i była wersją Small-C na małe Atari. Obecnie rozwijana wersja (działająca wyłącznie w trybie kompilacji skrośnej), potrafi kompilować pod różne komputery oparte o procesor 6502, jak i 65816 (np. różne odmiany Atari 8-bit, Commodore C64/C128/C16/C116 i inne, Apple II, Nintendo NES...). Pakiet rozwijany jest pod przewodnictwem Ullricha von Bassewitza.

[Edytuj]

Skład pakietu

  • ar65 - program do tworzenia bibliotek *.lib i operacji na nich
  • ca65 - makroasembler dla procesorów 6502, 65C02 i 65816
  • cc65 - skrośny kompilator języka C, tworzący kod źródłowy asemblera ca65
  • cl65 - proste w użyciu narzędzie do kompilacji i konsolidacji, będące nakładką na ca65, cc65, co65 i ld65
  • co65 - program narzędziowy do konwersji plików obiektowych w formacie o65 do postaci źródeł asemblera ca65
  • od65 - object dumper - pokazuje zawartość plików obiektowych (symbole, eksporty, importy, segmenty)
  • da65 - deasembler produkujący pliki w formacie asemblera ca65
  • grc - kompilator "zasobów" .grc dla środowiska GEOS z C64/Apple II
  • ld65 - konsolidator
[Edytuj]

Odnośniki zewnętrzne

Źródło: "http://atariki.krap.pl/index.php/CC65"
Personal tools