CC65
From Atariki
Wersja z dnia 17:05, 12 gru 2004 Tebe (Dyskusja | wkład) ← Previous diff |
Wersja z dnia 17:12, 12 gru 2004 Tebe (Dyskusja | wkład) Next diff → |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
Sam program piszemy na PC w dowolnym edytorze tekstu jak Notatnik czy CodeGenie itp, a kompilator C czyli cc65 zamieni nam go na kod maszynowy 6502. | Sam program piszemy na PC w dowolnym edytorze tekstu jak Notatnik czy CodeGenie itp, a kompilator C czyli cc65 zamieni nam go na kod maszynowy 6502. | ||
Cały pakiet programów do tworzenia w C znajdziemy na stronie domowej projektu | Cały pakiet programów do tworzenia w C znajdziemy na stronie domowej projektu | ||
- | [http:\\www.cc65.org CC65] | + | [http://www.cc65.org CC65] |
- | <br /> | + | Możemy też od razu wpaść na ftp-a [ftp://ftp.musoftware.de/pub/uz/cc65/ ftp.musoftware.de/pub/uz/cc65/] i pobrać plik z bibliotekami dla Atari XE/XL '''cc65-atari-2.10.0-1.zip''' oraz plik z kompilatorem przeznaczonym dla konkretnej platformy OS/2, Linux, Windows, np. '''cc65-win32-2.10.0a-1.zip''' czyli Windows. |
- | <br /> | + | |
+ | Jeśli mamy już ściągnięte oba pliki, znajdujemy dla nich miejsce na którejś z partycji (np. C) i rozpakowujemy je do np. katalogu C:\CC65 | ||
- | Możemy też od razu wpaść na ftp-a <a href="ftp://ftp.musoftware.de/pub/uz/cc65/">ftp.musoftware.de/pub/uz/cc65/</a> i pobrać plik z bibliotekami dla Atari XE/XL "cc65-atari-2.10.0-1.zip" oraz plik z kompilatorem przeznaczonym dla konkretnej platformy OS/2, Linux, Windows, np. "cc65-win32-2.10.0a-1.zip" czyli Windows. | ||
- | <br /> | ||
- | <br /> | ||
- | W tym arykule skupie się właśnie na wersji cc65 dla Windows. Jeśli mamy już ściągnięte oba pliki, znajdujemy dla nich miejsce na którejś z partycji (ja wybrałem C) i rozpakowujemy je do np. katalogu C:\CC65 | ||
- | <br /> | ||
- | <br /> | ||
Teraz musimy jeszcze ustawić troche zmiennych środowiskowych, aby kompilator, linker wiedział gdzie co jest. W przypadku rodziny Windows 9x, dopisujemy w pliku AUTOEXEC.BAT: | Teraz musimy jeszcze ustawić troche zmiennych środowiskowych, aby kompilator, linker wiedział gdzie co jest. W przypadku rodziny Windows 9x, dopisujemy w pliku AUTOEXEC.BAT: | ||
+ | |||
<pre> | <pre> | ||
PATH=tutaj cos juz jest;C:\CC65\BIN | PATH=tutaj cos juz jest;C:\CC65\BIN | ||
Linia 21: | Linia 17: | ||
</pre> | </pre> | ||
- | W przypadku Windows XP (i chyba też 2000), robimy to następująco: | + | W przypadku Windows 2000, XP, robimy to następująco: |
- | <br /> | + | |
<br /> | <br /> | ||
<tt> | <tt> | ||
Mój Komputer -> Właściwości -> Zaawansowane -> Zmienne środowiskowe -></tt> dopisujemy w oknie <tt>Zmienne systemowe</tt>, czyli klikamy <tt>"Nowa"</tt> i uzupełniamy oba pola <tt>"Nazwa zmiennej"</tt> i <tt>"Wartość zmiennej"</tt> podobnie jak ma to miejsce w AUTOEXEC-u. | Mój Komputer -> Właściwości -> Zaawansowane -> Zmienne środowiskowe -></tt> dopisujemy w oknie <tt>Zmienne systemowe</tt>, czyli klikamy <tt>"Nowa"</tt> i uzupełniamy oba pola <tt>"Nazwa zmiennej"</tt> i <tt>"Wartość zmiennej"</tt> podobnie jak ma to miejsce w AUTOEXEC-u. | ||
+ | |||
<br /> | <br /> | ||
- | <br /> | + | Teraz resetujemy komputer i możemy zacząć bawić się CC65 pod Windowsem. |
- | Teraz resetujemy komputer i możemy zacząć bawić się cc65 pod Windowsem. | + | |
- | <br /> | + | |
<br /> | <br /> | ||
W katalogu C:\CC65\BIN znajdują się wszystkie pliki wykonywalne pakietu cc65: | W katalogu C:\CC65\BIN znajdują się wszystkie pliki wykonywalne pakietu cc65: | ||
Linia 51: | Linia 47: | ||
ld65 - linker, czyli programik który składa do kupy wszystko i tworzy atarowskiego exe-ka | ld65 - linker, czyli programik który składa do kupy wszystko i tworzy atarowskiego exe-ka | ||
</pre> | </pre> | ||
- | <br /> | ||
Teraz wypadałoby coś skompilować, czas więc na nieśmiertelny przykład, pewnie w Basic'u też to pisaliście. | Teraz wypadałoby coś skompilować, czas więc na nieśmiertelny przykład, pewnie w Basic'u też to pisaliście. | ||
- | <br /> | ||
- | <br /> | ||
<b><u>Przykład 1:</u></b> | <b><u>Przykład 1:</u></b> | ||
Linia 112: | Linia 105: | ||
} | } | ||
</pre> | </pre> | ||
+ | |||
Jednak jakiekolwiek zmiany w pliku <b>*.CFG</b> nie zostaną zauważone jeśli | Jednak jakiekolwiek zmiany w pliku <b>*.CFG</b> nie zostaną zauważone jeśli | ||
będziemy kompilować używając komendy <b>"-t atari"</b>, trzeba ją zastąpić przez <b>"-C atari.cfg"</b>. Jeśli chcemy mieć też wpływ na typ CPU dla którego będzie generowany kod, lepiej jeśli rozbijemy proces generowania pliku wyjściowego na kompilację, asemblację i linkowanie, wtedy wszystko będzie pod kontrolą. | będziemy kompilować używając komendy <b>"-t atari"</b>, trzeba ją zastąpić przez <b>"-C atari.cfg"</b>. Jeśli chcemy mieć też wpływ na typ CPU dla którego będzie generowany kod, lepiej jeśli rozbijemy proces generowania pliku wyjściowego na kompilację, asemblację i linkowanie, wtedy wszystko będzie pod kontrolą. | ||
- | <br /> | + | |
<pre> | <pre> | ||
cc65 -O --cpu 6502 -t atari hello.c -o hello.s | cc65 -O --cpu 6502 -t atari hello.c -o hello.s | ||
Linia 120: | Linia 114: | ||
ld65 -C atari.cfg -o hello.xex atari.o hello.o atari.lib | ld65 -C atari.cfg -o hello.xex atari.o hello.o atari.lib | ||
</pre> | </pre> | ||
+ | |||
Kompilator <b>cc65</b> tworzy z pliku <b>hello.c</b> plik <b>hello.s</b>, | Kompilator <b>cc65</b> tworzy z pliku <b>hello.c</b> plik <b>hello.s</b>, | ||
następnie makro assembler <b>ca65</b> z pliku <b>hello.s</b> tworzy <b>hello.o</b> i ostatecznie linker <b>ld65</b> z pliku <b>hello.o</b> i przy pomocy biblioteki <b>atari.lib</b> i <b>atari.o</b> oraz pliku konfiguracyjnego <b>atari.cfg</b> tworzy wykonywalny plik Atari <b>hello.xex</b> | następnie makro assembler <b>ca65</b> z pliku <b>hello.s</b> tworzy <b>hello.o</b> i ostatecznie linker <b>ld65</b> z pliku <b>hello.o</b> i przy pomocy biblioteki <b>atari.lib</b> i <b>atari.o</b> oraz pliku konfiguracyjnego <b>atari.cfg</b> tworzy wykonywalny plik Atari <b>hello.xex</b> | ||
- | <br /> | + | |
- | <br /> | + | |
Jeśli chcemy aby kod programu był wykonywany na 65816, zmieniamy zapis | Jeśli chcemy aby kod programu był wykonywany na 65816, zmieniamy zapis | ||
<b>--cpu 6502</b> na <b>--cpu 65816</b>. Czyż nie jest to cudownie proste :). | <b>--cpu 6502</b> na <b>--cpu 65816</b>. Czyż nie jest to cudownie proste :). | ||
- | |||
- | <br /> | ||
- | <br /> | ||
<b><u>Przykład 2:</u></b> | <b><u>Przykład 2:</u></b> | ||
Linia 156: | Linia 147: | ||
return 0; | return 0; | ||
} | } | ||
- | </pre> | + | |
Progamik pyta się o dwa łańcuchy znaków, potem je porównuje i informuje czy łańcuchy są identyczne, czy też różne. Jest jeszcze biblioteczna funkcja C -> "strcmp" która porówna ciągi, ale przecież jej użycie byłoby zbyt proste :) | Progamik pyta się o dwa łańcuchy znaków, potem je porównuje i informuje czy łańcuchy są identyczne, czy też różne. Jest jeszcze biblioteczna funkcja C -> "strcmp" która porówna ciągi, ale przecież jej użycie byłoby zbyt proste :) | ||
- | <br /> | ||
- | <br /> | ||
- | |||
<b><u>Przykład 3:</u></b> | <b><u>Przykład 3:</u></b> | ||
Linia 189: | Linia 177: | ||
</pre> | </pre> | ||
Programik zlicza od 10 do 0, wypisując stosowny komunikat na ekranie. Jest to też przykład wykonania opóźnienie z użyciem "time.h" | Programik zlicza od 10 do 0, wypisując stosowny komunikat na ekranie. Jest to też przykład wykonania opóźnienie z użyciem "time.h" | ||
- | <br /> | ||
- | <br /> | ||
- | <hr /> | ||
- | <br /> | ||
- | Ci co programują w C, na pewno ucieszą się z w/w kompilatora. Można stworzyć np. bibliotekę do odczytu obrazków w różnych formatach (HIP, TIP), czy playerów, dzięki temu w łatwy sposób powstałaby przeglądarka pod Sparte czy zwykły DOS. Może Macgyver napisze jeszcze raz MegaPlayera :) | + | Nie ma jednak róży bez kolców. Wstawianie wstawek assemblerowych musi odbywać się poprzez pliki z rozszerzeniem *.s, a tak zwiększona liczba plików nie sprzyja ogólnej czytelności projektu. Przydzialana programowi pamięć w zasadzie mieści się w granicy $2000-$BFFF, troche mało jeśli ktoś myśli o większym projekcie. Problem z pamięcią miał też autor atarowskiej wersji systemu [[Contiki]], który posłużył się specjalnie okrojoną wersją DOS - PicoDos aby tylko wcisnąć więcej kodu poniżej adresu $2000. |
- | <br /> | + | |
- | <br /> | + | |
- | Można też kazać kompilatorowi aby generował kod dla 65816, dzięki czemu | + | |
- | w prosty sposób napiszemy aplikację dla 16-bitowej wersji 6502 :) nie zagłębiając się w poznawanie nowych rozkazów i trybów adresowania CPU. | + | |
- | + | ||
- | <br /> | + | |
- | <br /> | + | |
- | Nie ma jednak róży bez kolców. Wstawianie wstawek assemblerowych musi odbywać się poprzez pliki z rozszerzeniem *.s, a tak zwiększona liczba plików nie sprzyja ogólnej czytelności projektu. Przydzialana programowi pamięć w zasadzie mieści się w granicy $2000-$BFFF, troche mało jeśli ktoś myśli o większym projekcie. Tego typu ograniczenia skutecznie przychamowały zapał Konopa do napisania dema w C. Problem z pamięcią miał też autor atarowskiej wersji systemu Contiki, który posłużył się specjalnie okrojoną wersją DOS - PicoDos aby tylko wcisnąć więcej kodu poniżej adresu $2000. | + | |
- | <br /> | + | |
- | <br /> | + | |
- | + | ||
- | p.s. | + | |
- | <br /> | + | |
- | podziękowania dla Konopa, za oświecenie w kwestiach związanych z C :) | + |
Wersja z dnia 17:12, 12 gru 2004
Sam program piszemy na PC w dowolnym edytorze tekstu jak Notatnik czy CodeGenie itp, a kompilator C czyli cc65 zamieni nam go na kod maszynowy 6502. Cały pakiet programów do tworzenia w C znajdziemy na stronie domowej projektu CC65
Możemy też od razu wpaść na ftp-a ftp.musoftware.de/pub/uz/cc65/ i pobrać plik z bibliotekami dla Atari XE/XL cc65-atari-2.10.0-1.zip oraz plik z kompilatorem przeznaczonym dla konkretnej platformy OS/2, Linux, Windows, np. cc65-win32-2.10.0a-1.zip czyli Windows.
Jeśli mamy już ściągnięte oba pliki, znajdujemy dla nich miejsce na którejś z partycji (np. C) i rozpakowujemy je do np. katalogu C:\CC65
Teraz musimy jeszcze ustawić troche zmiennych środowiskowych, aby kompilator, linker wiedział gdzie co jest. W przypadku rodziny Windows 9x, dopisujemy w pliku AUTOEXEC.BAT:
PATH=tutaj cos juz jest;C:\CC65\BIN SET CC65_INC=C:\CC65\INCLUDE SET CC65_LIB=C:\CC65\LIB SET LD65_CFG=C:\CC65\DOC
W przypadku Windows 2000, XP, robimy to następująco:
Mój Komputer -> Właściwości -> Zaawansowane -> Zmienne środowiskowe -> dopisujemy w oknie Zmienne systemowe, czyli klikamy "Nowa" i uzupełniamy oba pola "Nazwa zmiennej" i "Wartość zmiennej" podobnie jak ma to miejsce w AUTOEXEC-u.
Teraz resetujemy komputer i możemy zacząć bawić się CC65 pod Windowsem.
W katalogu C:\CC65\BIN znajdują się wszystkie pliki wykonywalne pakietu cc65:
ar65 - program do tworzenia bibliotek *.lib i operacji na nich, np. ar65 l atari.lib wyswietli nam listę modułów wchodzących w skład bibioteki atari.lib ca65 - makro assembler dla procesorów 6502, 65C02 i 65816 cc65 - kompilator języka C przeznaczony dla rodziny procesorów 6502 cl65 - kompilator i linker w jednym co65 - programik do operacji na skompilowanych plikach *.o od65 - też coś robi z plikami *.o da65 - disassemler, stosuje zapis strawny na makro assemblera ca65 grc - to się Atarowcom nie przyda, bo jest to kompilator dla systemu GEOS z C64 ld65 - linker, czyli programik który składa do kupy wszystko i tworzy atarowskiego exe-ka
Teraz wypadałoby coś skompilować, czas więc na nieśmiertelny przykład, pewnie w Basic'u też to pisaliście.
Przykład 1:
#include < stdio.h > int main (void) { printf("Hello, world!\n"); return 0; }
Nasz program zapiszemy do pliku np. "hello.c", aby go skompilować piszemy "cl65 -O -t atari hello.c -o hello.xex" i to wszystko, powstał plik HELLO.XEX który możemy już wczytać spod DOS-a. Uruchomienie go bezpośrednio nic nie da, musi być uruchomiony spod DOS-a.
Parametry które przekazaliśmy kompilatorowi cl65 oznaczają (wielkość liter jest rozróżniana):
-O optymalizacja kodu, tworzy szybszy kod maszynowy -t sys docelowy system, domyślnie jest to C64 :P -o plik nazwa pliku wyjściowego
Wywołanie cl65 to najszybszy i najprostszy sposób kompilacji. Skompilowany program domyślnie ładuje się od $2E00, startuje od $2E01, maksymalna długość skompilowanego programu może wynieść $8E20 bajtów. Stos programowy liczy $0800 bajtów pamięci. Strona zerowa używana jest od bajtu $82-$FF.
Domyślne ustawienia dla linkera (plik ATARI.CFG):
MEMORY { ZP: start = $82, size = $7E, type = rw, define = yes; HEADER: start = $0000, size = $6, file = %O; RAM: start = $2E00, size = $8E20, file = %O; # $8E1F: matches upper bound $BC1F } SEGMENTS { EXEHDR: load = HEADER, type = wprot; CODE: load = RAM, type = wprot, define = yes; RODATA: load = RAM, type = wprot; DATA: load = RAM, type = rw; BSS: load = RAM, type = bss, define = yes; ZEROPAGE: load = ZP, type = zp; AUTOSTRT: load = RAM, type = wprot; } FEATURES { CONDES: segment = RODATA, type = constructor, label = __CONSTRUCTOR_TABLE__, count = __CONSTRUCTOR_COUNT__; CONDES: segment = RODATA, type = destructor, label = __DESTRUCTOR_TABLE__, count = __DESTRUCTOR_COUNT__; } SYMBOLS { __STACKSIZE__ = $800; # 2K stack }
Jednak jakiekolwiek zmiany w pliku *.CFG nie zostaną zauważone jeśli będziemy kompilować używając komendy "-t atari", trzeba ją zastąpić przez "-C atari.cfg". Jeśli chcemy mieć też wpływ na typ CPU dla którego będzie generowany kod, lepiej jeśli rozbijemy proces generowania pliku wyjściowego na kompilację, asemblację i linkowanie, wtedy wszystko będzie pod kontrolą.
cc65 -O --cpu 6502 -t atari hello.c -o hello.s ca65 -t atari hello.s -o hello.o ld65 -C atari.cfg -o hello.xex atari.o hello.o atari.lib
Kompilator cc65 tworzy z pliku hello.c plik hello.s, następnie makro assembler ca65 z pliku hello.s tworzy hello.o i ostatecznie linker ld65 z pliku hello.o i przy pomocy biblioteki atari.lib i atari.o oraz pliku konfiguracyjnego atari.cfg tworzy wykonywalny plik Atari hello.xex
Jeśli chcemy aby kod programu był wykonywany na 65816, zmieniamy zapis --cpu 6502 na --cpu 65816. Czyż nie jest to cudownie proste :).
Przykład 2:
#include < stdio.h > int main (void) { char str1[30],str2[30]; int i; puts("wprowadz lancuch 1"),gets(str1); puts("wprowadz lancuch 2"),gets(str2); for (i=0; str1[i]==str2[i]; i++) { } if (str1[i]==0) // standard ansi, ciag znakow zakonczony zerem { puts("oba lancuchy sa identyczne"); return 0; } puts("lancuchy sa rozne"); return 0; } Progamik pyta się o dwa łańcuchy znaków, potem je porównuje i informuje czy łańcuchy są identyczne, czy też różne. Jest jeszcze biblioteczna funkcja C -> "strcmp" która porówna ciągi, ale przecież jej użycie byłoby zbyt proste :) <b><u>Przykład 3:</u></b> <pre> /* clock example: countdown */ #include < stdio.h > #include < time.h > void wait ( int seconds ) { clock_t endwait; endwait = clock () + seconds * CLK_TCK ; while (clock() < endwait) {} } int main () { int n; printf ("Starting countdown...\n"); for (n=10; n>0; n--) { printf ("%d\n",n); wait (1); } printf ("FIRE!!!\n"); return 0; }
Programik zlicza od 10 do 0, wypisując stosowny komunikat na ekranie. Jest to też przykład wykonania opóźnienie z użyciem "time.h"
Nie ma jednak róży bez kolców. Wstawianie wstawek assemblerowych musi odbywać się poprzez pliki z rozszerzeniem *.s, a tak zwiększona liczba plików nie sprzyja ogólnej czytelności projektu. Przydzialana programowi pamięć w zasadzie mieści się w granicy $2000-$BFFF, troche mało jeśli ktoś myśli o większym projekcie. Problem z pamięcią miał też autor atarowskiej wersji systemu Contiki, który posłużył się specjalnie okrojoną wersją DOS - PicoDos aby tylko wcisnąć więcej kodu poniżej adresu $2000.