Przeplot

From Atariki

Wersja z dnia 04:43, 29 gru 2006

Przeplot, po angielsku interleave lub skew, określa fizyczną kolejność sektorów na ścieżce dyskietki. Kolejność ta jest ustalana podczas formatowania i pozostaje niezmienna aż do przeformatowania dyskietki.

Praktycznie każda stacja dysków do ośmiobitowego Atari ma charakterystyczny dla siebie przeplot, dobrany do prędkości transmisji, gęstości i szybkości obrotowej napędu tak, żeby efektywna szybkość odczytu i zapisu była optymalna. Większość stacji produkowanych w latach osiemdziesiątych XX wieku obraca dyskietką 288 razy na minutę, w XF551 i Karin Maxi jest to 300 obr./min., a w XFD601/602 - 360 obr./min.

Przeplot standard

Normalnie sektory na ścieżce dyskietki ułożone są kolejno od sektora o najniższym numerze do sektora o numerze najwyższym (np. od 1 do 18 w SD i DD). W ośmiobitowym Atari, przy prędkości transmisji 19200 bps zapewnia to odczytanie całej ścieżki w 18 obrotach dyskietki. Jest to tzw. przeplot standard, 1:18 (co oznacza: jedna ścieżka w 18 obrotach). W podwójnej gęstości ustala to efektywną szybkość transmisji na 1228-1280 bajtów na sekundę - w zależności od szybkości obracania się dyskietki w różnych stacjach, od 288 do 300 obrotów na minutę.

Dla średniej gęstości (ED) sektory uporządkowane są kolejnymi numerami od 1 do 26, a odczyt całej ścieżki następuje w 26 obrotach (przeplot 1:26).

Przy szybkości komunikacji ze stacją dysków ustawionej na 19200 bps efektywnej prędkości wymiany danych nie da się istotnie ulepszyć manipulując przeplotem, gdyż np. w gęstości podwójnej, w czasie odczytu pojedynczego sektora (odczytania go z nośnika i wysłania do komputera) dyskietka wykonuje prawie 3/4 obrotu (dokładniej, około 260 stopni przy prędkości 288 obr./min.), a resztę czasu zajmuje przygotowanie odczytu sektora następnego, tj. nadanie komendy przez komputer, jej odbiór i interpretacja w stacji dysków, przesłanie potwierdzenia itp.

Przeplot turbo

Kolejność sektorów zmienia się przy formatowaniu z tzw. przeplotem turbo. Gdy dyskietka ma być odczytywana z prędkością większą niż standardowe 19200 bps, konieczna jest zmiana przeplotu, gdyż samo przyspieszenie transmisji przy zwykłym przeplocie nic nie daje: ścieżka nadal będzie odczytywana w takiej samej liczbie obrotów, jak przy 19200 bps, tylko przerwy pomiędzy sektorami się wydłużą.

Jak napisano powyżej, każda stacja dysków ma swój przeplot, dobrany do prędkości transmisji, gęstości i szybkości obrotowej napędu. Te różnice są widoczne zwłaszcza w przeplotach turbo, dlatego przeplot turbo dobry w jednej stacji rzadko jest dobry dla innej. Niektóre stacje (np. XFD601 i XFD602) oprócz przeplotu dobierają też wzajemny układ ścieżek tak, żeby po przejściu na następną ścieżkę jej początkowy sektor znalazł się od razu pod głowicą.

Typowy przeplot turbo - przeplot US Doublera - pozwala odczytać ścieżkę SD w pięciu, a ED i DD w siedmiu obrotach przy 288 obr./min. Kolejność sektorów jest następująca:

• SD (1-18): 4,8,12,16,1,5,9,13,17,2,6,10,14,18,3,7,11,15
• ED (1-26): 4,8,12,16,20,24,1,5,9,13,17,21,25,2,6,10,14,18,22,26,3,7,11,15,19,23
• DD (1-18): 1,14,9,4,17,12,7,2,15,10,5,18,13,8,3,16,11,6

Efektywna szybkość transmisji wynosi wtedy odpowiednio 2212 bajtów na sekundę dla SD, 2282 dla ED i 3160 dla DD.

Najlepszy przeplot możliwy do uzyskania w szeregowej stacji dysków do małego Atari to przeplot 1:5 (odczyt całej ścieżki DD w pięciu obrotach), co daje efektywną szybkość transmisji 5529 bajtów na sekundę. Jest to możliwe do uzyskania przy napędzie kręcącym się w tempie 360 obr./min. i baudrate w granicach 110 kbps.

Formatowanie dyskietek z odpowiednim przeplotem nie jest jedyną techniką optymalizowania odczytu z dyskietki; inną jest buforowanie ścieżek.