Atari Super Turbo

From Atariki

Pierwszy polski system turbo dla magnetofonów. Zaprojektował je Sławomir Nienałtowski (autor m.in. stacji SN-360), a sprzedawała je firma Atari Studio (późniejszy Mirage). System pierwotnie przeznaczony był dla magnetofonu 1010, później powstała wersja dla XC12 i jego klonów.

Spis treści 1 Oprogramowanie 2 Formaty plików 2.1 AST 2.2 BUT 2.3 BOT 2.4 Inne formaty 2.5 Szczegóły techniczne 3 Odnośniki zewnętrzne

Oprogramowanie

AST był sprzedawany w kilku wersjach. W skład wersji podstawowej, oprócz przeróbki magnetofonu, wchodziła kaseta z oprogramowaniem do obsługi systemu, instrukcja obsługi tychże, oraz kaseta z zestawem 16 gier w AST (zestawów było kilka). Na kasecie z oprogramowaniem znajdowało się 6 narzędzi:

• Loader AST - służący do wgrywania programów w formacie AST
• System operacyjny - program do uruchamiania, kopiowania i amiany nazwy programów w formacie AST
• Copy wyk - program do konwersji programów w formacie COM (czyli popularnych "wykrzykników") do formatu AST
• Copy 1blok - program do konwersji jednoblokowych plików bootowalnych do formatu AST
• Test - program do ustawiania skosu głowicy
• AST BASIC - handler urządzenia T: pozwalający na zapis programów BASIC-owych w AST

Wersja dla bardziej zamożnych użytkowników zamiast kasety z programami użytkowymi zawierała cartridge "AST Utility". Prezentował on opcje do wyboru:

0. Wyjście do systemu
1. AST Loader - patrz wyżej
2. BUT Loader - do wgrywania programów w formacie BUT
3. BOT Loader - do wgrywania programów w formacie BOT
4. AST BASIC - patrz wyżej
5. AST Copy - patrz wyżej (System operacyjny)
6. Wyk to AST Copy - patrz wyżej (Copy wyk)
7. Unichanger

W późniejszym czasie zamiast AST Utility sprzedawany był AST Multi-Cartridge, na którym zawarty był bogatszy zestaw programów.

Programy użytkowe były w osobnych wersjach dla magnetofonów 1010 i XC12.

Atari Studio sprzedawało też gotowe zestawy gier w systemie AST. W studiu można też było zamówić kasetę z indywidualnie wybranym zestawem programów, które programiści z AS przerabiali na AST w razie potrzeby.

Formaty plików

Programy w turbo AST były zapisywane w jednym z 3 formatów: "AST", "BUT" i "BOT". Na kasetach rozprowadzanych przez Atari Studio obok każdego programu widniała nazwa formatu, w którym jest on zapisany.

AST

Najprostszy format "AST" służy do konwersji programów jednoblokowych (COM i BOOT). Przed wczytaniem programu należy wgrać wspomniany wyżej Loader AST. Plik w formacie AST ma zapisaną nazwę (do 20 znaków), która pojawia się na ekranie po wczytaniu 1 bloku. Naciśnięcie spacji powoduje kontynuację odczytu, natomiast Reset powoduje powrót do loadera.

BUT

Format "BUT" służy do konwersji programów wieloblokowych. Do wczytania programu potrzebny jest Loader BUT, dostępny na cartridge'u AST. Na kasetach rozprowadzanych przez Atari Studio loader BUT był nagrany przed programami, które go potrzebowały.

BOT

Format "BOT", podobnie jak "BUT", służy do konwersji programów wieloblokowych. Do wczytania programu potrzebny jest Loader BOT, dostępny na cartridge'u AST. Na kasetach rozprowadzanych przez Atari Studio loader BOT był nagrany przed programami, które go potrzebowały.

Inne formaty

System AST jest kompatybilny sprzętowo z innymi systemami turbo, jak KSO Turbo 2000 - do wczytania programów zapisanych w Turbo 2000 wystarczy użyć specjalnego loadera. Na rynku dostępne były zestawy kaset z programami w systemie Turbo 2000, które zawierały loader AST-Turbo 2000 Converter autorstwa *Ajka.

Szczegóły techniczne

Montaż polega na instalacji płytki interfejsu wewnątrz magnetofonu, oraz, w przypadku XC12, poprowadzeniu dodatkowego kabla z interfejsu do styku COMMAND w gnieździe SIO.

Podczas odczytu oprogramowanie AST uaktywnia linię COMMAND, co powoduje przełączenie magnetofonu w tryb turbo. Sygnał dźwiękowy jest teraz interpretowany przez magnetofon inaczej - na bicie 4 rejestru SKSTAT pojawia się 0 lub 1 w zależności od tego, czy zbocze sygnału dźwiękowego odpowiednio opada się lub wznosi (lub na odwrót). Standardowe oprogramowanie AST jest bardzo prymitywne - inaczej niż w Turbo Blizzard czy turbo 6000, podczas odczytu nie są używane żadne przerwania POKEY-a ani PIA.

Odnośniki zewnętrzne

• Manual do AST Multi-Cartridge
• "Komputer" 4/1989 w Atarionline.pl - na s. 20-22 jest artykuł o AST
• Artykuł z "Komputera" u Dely'ego
• Opis konstrukcji AST Cartridge wraz z obrazem cartridge'a (pod emulatorem należy wybrać typ "Phoenix")