KSO Turbo 2000
From Atariki
Jedna z odmian systemu turbo do magnetofonów Atari. Po przeróbce magnetofon potrafił odczytywać/zapisywać programy ze zwiększoną prędkością (różną w różnych odmianach turbo), przez co szybciej się one wczytywały i więcej mogło się zmieścić na kasecie. Przeróbka polegała zazwyczaj na dodaniu małej płytki drukowanej do magnetofonu i podciągnięcie do niej napięcia 5V za pomocą dodatkowego kabla (zazwyczaj drugi port Joysticka lub z gniazda SIO - zależnie od przeróbki. Niektóre magnetofony miały poprowadzony odpowiedni kabelek już w standardowym przewodzie od SIO).
Spis treści |
Nazewnictwo
Nazwa KSO to nic innego jak skrót od pierwszych wyrazów nazwy: Kasetowy System Operacyjny (zresztą w pierwszych wersjach spotyka się w menu pełną nazwę), Turbo oznaczało zwiększoną prędkość transmisji.
Technikalia, obsługa
W większości przypadków systemy turbo oprócz przyspieszenia transmisja od<=>do magnetofonu oferowało namiastkę DOSu: wyświetlanie nazw plików, możliwość uruchamiania plików wieloblokowych (wraz z powrotem do wcześniejszych bloków), uruchomienie wbudowanego Basica itp. Standardowo zmieniało też nazwę magnetofonu na D: (w nawiązaniu do stacji dyskietek, blokując dostęp do tych ostatnich). W późniejszych systemach można było spotkać nazwę T: (od 'tape') zamiast D:.
Standardowa obsługa wygląda tak:
Uruchomienie komputera: BASIC (T/N) ==> Wybór, czy mamy używać Atari Basic czy nie
R/L/E Load&Run/Load/Exit ==> Wyświetlane menu systemu,wybór:
==>R - wgraj i uruchom
==>L - tylko wgraj
==>E - wyjście (zimny start) - w KSO 2000
Wgranie programu: R D:nazwa ==> wgrywa i uruchamia program o podanej nazwie
R D: * ==> wgranie nagłówka (tytułu) programu, i:
-> wczytanie programu i jego uruchomienie po naciśnięciu klawisza T
-> poszukiwanie kolejnego nagłówka po naciśnięciu N (lub dowolnego klawisza)
R D*** ==> wczytanie i uruchomienie pierwszego napotkanego programu
W Basicu: zgodnie z instrukcjami Basica dla stacji dysków D: (gwiazdki
obowiązują jak powyżej)
Niektóre programy wymagały specjalnych plików nagłówkowych zawartych w tzw. loaderze. Najpopularniejsze z nich to: L1, L2 i WIELOBLOK (dla KSO Turbo 2000).
Struktura nagrania
Opis na podstawie analizy sygnału nagranego na taśmie
Nośnikiem informacji jest szerokość impulsu (modulacja PWM). Przez impuls jest rozumiana sekwencja stanów "0" i "1" (w tej kolejności) na linii danych portu szeregowego, lub innymi słowy sekwencja niskiego i wysokiego poziomu sygnału zapisu magnetofonowego (lub raczej sekwencja opadającego i narastającego zbocza sygnału - tu kolejność powinien zweryfikować ktoś biegły w elektronice).
Kształt fali sygnału odczytanego z taśmy przypomina sinusoidę, choć zapewne jest to tylko efekt wygładzenia przebiegu prostokątnego przez elektronikę dyskretną (analogową).
W KSO Turbo 2000 występują impulsy o trzech szerokościach:
- impulsy o szerokości 1 ms służace do zapisu sygnału pilotującego
- impulsy o szerokości 0.5 ms (1/2 szerokości impulsu sygnału pilotującego) kodują bit "1"
- impulsy o szerokości 0.25 ms (1/4 szerokości impulsu sygnału pilotującego) kodują bit "0"
Format standardowy
Pojedyncze nagranie ("plik") zapisywane jest w 2 lub więcej blokach danych. Pierwszy blok to blok nazwy, następne zawierają właściwe dane.
W bloku nazwy kolejno występują:
- 4096 impulsów sygnału pilotującego
- 2 bajty o wartościach $00 i $FF (odróżniające blok nazwy od bloku danych)
- 10 bajtów z nazwą "pliku"; jeżeli nazwa jest krótsza to dopełnia się ją spacjami
- 1 bajt sumy kontrolnej
Blok danych składa się z:
- około 3904 impulsów sygnału pilotującego (ze względu na zawsze występujące szumy nie udaje się uzyskać jednoznacznej liczby, jest to jednak dość blisko wartości 4096-192; przed blokiem nazwy prawie zawsze udaje się wykryć wszystkie 4096).
- 2 bajty długości bloku (zapisane w porządku little endian); $1200 dla bloków pełnych lub mniej dla bloków niepełnych
- 3072 bajty danych; jeżeli blok jest niepełny, to dopełnia się go zerami
- 1 bajt sumy kontrolnej
Bity w bajcie są zapisywane w kolejności od najstarszego do najmłodszego (odwrotnie niż przy zapisie standardowym).
Jednobajtowa suma kontrolna jest obliczana przez dodawanie bez przeniesienia (czyli modulo 256, podczas gdy przy zapisie standardowym stosuje się dodawanie z przeniesieniem). Przy obliczaniu sumowane są zawsze wszystkie bajty w bloku.
Czasem kontrola poprawności danych była realizowana przez wykonanie operacji XOR na wszystkich bajtach bloku (łącznie z bajtem sumy kontrolnej powinno wyjść 0). Najprawdopodobniej była to jedna z form zabezpieczeń przed kopiowaniem oryginalnych kaset w formacie Turbo 2000.
Długości przerw między blokami zawsze wynoszą 0.2 s. Ze względu na bardzo dużą długość sygnału pilotującego zostawianie dłuższych przerw wydaje się zbędne.
Formaty niestandardowe (zabezpieczenia)
Notatka sporządzona na podstawie informacji uzyskanych od Pajero
Najczęstszymi modyfikacjami było wprowadzanie rekordów (bloków) o niestandardowej długości. Bez specjalnych zabiegów takich nagrań nie można było skopiować standardowym oprogramowaniem.
Inna modyfikacja to rekordy z błędną sumą kontrolną lub zniekształceniami sygnału powodującymi wystąpienie błędu przy próbie kopiowania (odpowiedni loader przerywa odczyt przed wystąpieniem błędu).
Inne spotykane systemy turbo serii 2000 to
- Turbo 2600
- Turbo 2001 (TOMS)
- Turbo 2002
- Turbo 2000 Plus
- Turbo 2000 F (+)
Zobacz też
Ten artykuł to tylko zalążek. Możesz pomóc rozwojowi Atariki poprzez rozszerzenie go o więcej informacji.
