Programowanie: Program odporny na RESET

From Atariki

(Różnice między wersjami)
Jump to: navigation, search
Wersja z dnia 00:43, 19 paź 2013
Mono (Dyskusja | wkład)
(BOOT - lacznik)
← Previous diff
Wersja z dnia 01:29, 19 paź 2013
Mono (Dyskusja | wkład)
(Format relokowalny (SpartaDOS X) - lit.)
Next diff →
Linia 134: Linia 134:
== Format relokowalny (SpartaDOS X) == == Format relokowalny (SpartaDOS X) ==
-[[SpartaDOS X]] definiuje specjalny [[COM#SpartaDOS X|relokowalny format pliku binarnego]]. Pozwala od dodatkowo na wykorzystanie symboli oraz rezerwacje pamięci.+[[SpartaDOS X]] definiuje specjalny [[COM#SpartaDOS X|relokowalny format pliku binarnego]]. Pozwala on dodatkowo na wykorzystanie symboli oraz rezerwacje pamięci.
Przedłużenie wektora DOSINI następuje tu analogicznie, jak w przypadku programów nierelokowalnych, okazuje się jednak że to nie wystarcza do poprawnego uruchomienia się po wciśnięciu RESET, ponieważ podczas wywoływania łańcucha inicjalizującego poprzednio zainstalowane w systemie programy DOS nie wraca na powrót do naszej procedury inicjalizującej. Przedłużenie wektora DOSINI następuje tu analogicznie, jak w przypadku programów nierelokowalnych, okazuje się jednak że to nie wystarcza do poprawnego uruchomienia się po wciśnięciu RESET, ponieważ podczas wywoływania łańcucha inicjalizującego poprzednio zainstalowane w systemie programy DOS nie wraca na powrót do naszej procedury inicjalizującej.

Wersja z dnia 01:29, 19 paź 2013

Uodpornienie programu na wciśnięcie klawisza RESET realizowane jest zależnie od tego w jaki sposób program jest ładowany do pamięci komputera.

Spis treści

BOOT

Program ładowany z nośnika za pośrednictwem procedury BOOT otrzymuje sterowanie w dwóch momentach:

1. Po załadowaniu wszystkich sektorów/rekordów programu określonych w nagłówku BOOT.

Wywoływana jest wtedy procedura inicjalizacji umiejscowiona pod adresem BOOT_ADDRESS+6. Ta procedura wywoływana jest jednorazowo w całym procesie BOOT i jest to dobre miejsce do inicjalizacji danych, które nie będą inicjalizowane po wykonaniu RESETu. Ponieważ długość programu bootowalnego ograniczona jest do 255 sektorów/rekordów, jest to również dobre miejsce do załadowania pozostałej części programu do pamięci. Jeśli proces inicjalizacji przebiegł poprawnie procedura powinna zakończyć się ze skasowanym znacznikiem C. Ustawiony znacznik C przy wyjściu z procedury skutkuje głoszeniem błędu BOOT ERROR i zakończeniem procesu BOOTowania.

2. Po zainicjalizowaniu programu.

Adres startu programu umiejscowiony pod adresem BOOT_ADDRESS+4 przepisywany jest do DOSINI ($0C) jeśli BOOT odbywał się z dysku, lub do CASINI ($02) jeśli BOOTowano z kasety, i jest to automatycznie adres, pod który system operacyjny będzie przekazywał kontrolę programowi po naciśnięciu klawisza RESET.

Nie należy ingerować w zawartość rejestru BOOT? ($09), gdyż jest on ustawiany przez system operacyjny.

Wektor inicjalizacji DOSINI/CASINI może zostać wykorzystany do natychmiastowego uruchomienia programu, lub też do jego inicjalizacji i ustawienia wektora DOSVEC ($0A), do którego sterowanie przekazywane jest przez procedurę RESET po całkowitym zakończeniu jej działania. W ten sposób instaluje się w systemie DOS.

Jeżeli z procedury DOSINI/CASINI powrócimy do systemu nie ustawiwszy wektora DOSVEC, wtedy OS ustawi tam adres procedury SELF TEST.

Wektor DOSVEC służy również do przekazania sterowania po wydaniu komendy DOS BASIC-a.

Przykładowy program bootujący:

DOSVEC = $a

prog = $2000

  opt h- o+
  org prog

;nagłówek boot
  .db 0      ;flaga boot - nieużywana przez system (niektóre DOS-y ustawiają tu swój identyfikator)
  .db count  ;ilość sektorów boot
  .dw prog   ;adres ładowania
  .dw start  ;adres uruchomienia programu

init:
  ;tu można zainicjalizować dane nie inicjalizowane po RESET
  ...
  clc
  rts

start:
  ;a tu zainicjalizować dane inicjalizowane po RESET
  ...
  ;i przejąć sterowanie
  ...
  ;lub ewentualnie zapisać DOSVEC
  ldx #<run
  ldy #>run
  stx DOSVEC
  sty DOSVEC+1
  ;i wrócić do systemu
  rts

run:
  ;a to się będzie wykonywać po zakończeniu BOOT-a lub po wydaniu polecenia DOS z BASIC-a
  ...

len = *-prog
count = (len+127)/128 ;obliczenie ilości sektorów boot - ceil(len/128)

DOS

Program pracujący pod kontrolą jakiegokolwiek DOS-u nie jest odporny na wciśnięcie klawisza RESET. Zostaje on wtedy przerwany, a kontrola przekazywana jest bezpośrednio do DOS-u.

Aby uodpornić taki program na RESET wykorzystuje się tradycyjny mechanizm inicjalizowania systemu.

Odbywa się to poprzez tzw. przedłużenie wektora DOSINI/CASINI dzięki czemu przed inicjalizacją własnego programu ma szanse zainicjalizować się DOS oraz programy TSR zainstalowane w systemie wcześniej.

Format nierelokowalny (zgodny z AtariDOS)

Programy w tradycyjnym formacie binarnym nie są relokowalne.

Niezależnie od rodzaju DOS-u przez który są uruchamiane przedłużanie wektora CASINI/DOSINI odbywa się w taki sam sposób:

CASINI = 2
BOOT? = 9
DOSVEC = $a
DOSINI = $c

prog = $2000

  opt h+ o+
  org prog

init:
  jsr prolong
  ;w przypadku TSR można tutaj podnieść MEMLO
  ...
  rts

start:
  ;tutaj wykonujemy program główny
  ...
  ;po czym przy wyjściu z programu przywracamy zawartość wektora
  lda BOOT?
  ldx #0      ;BOOT z kasety (przywracamy CASINI=$02)
  cmp #2
  beq @+
  ldx #10     ;BOOT z dysku (przywracamy DOSINI=$0C)
@ lda init+1
  ldy init+2
  sta CASINI,x
  sty CASINI+1,x
  jmp (DOSVEC)

prolong:
  ;a to wykona się tylko raz po uruchomieniu programu przez DOS
  lda BOOT?
  ldx #0      ;BOOT z kasety (przedłużamy CASINI=$02)
  cmp #2
  beq @+
  ldx #10     ;BOOT z dysku (przedłużamy DOSINI=$0C)
@ lda CASINI,x
  ldy CASINI+1,x
  sta init+1
  sty init+2
  lda #<init
  ldy #>init
  sta CASINI,x
  sty CASINI+1,x
  rts

  run init

Format relokowalny (SpartaDOS X)

SpartaDOS X definiuje specjalny relokowalny format pliku binarnego. Pozwala on dodatkowo na wykorzystanie symboli oraz rezerwacje pamięci.

Przedłużenie wektora DOSINI następuje tu analogicznie, jak w przypadku programów nierelokowalnych, okazuje się jednak że to nie wystarcza do poprawnego uruchomienia się po wciśnięciu RESET, ponieważ podczas wywoływania łańcucha inicjalizującego poprzednio zainstalowane w systemie programy DOS nie wraca na powrót do naszej procedury inicjalizującej. Zapobiega temu wyzerowanie zmiennej COMTAB+$20 (nieoficjalnie zwanej DOSFLG) w fazie inicjalizacji. Po zakończeniu programu należy ją ustawić na dowolną ujemną wartość.

Ponieważ SDX nie obsługuje magnetofonu, darujemy sobie rozpoznawanie rodzaju BOOT-a i aktualizację CASINI - skoncentrujemy się wyłącznie na DOSINI.

Przykładowy program relokowalny (dla SpartaDOS X):

DOSINI = $c

COMSPEC smb 'COMSPEC '

  opt h+ o+
  blk reloc main

init:
  jsr prolong
  ...
  ;tutaj wykonujemy program główny
  ...
  ;po czym przy wyjściu z programu przywracamy zawartość wektora
  ldx init+1
  ldy init+2
  stx DOSINI
  sty DOSINI+1
  lda #$ff
  sta COMSPEC+$20
  rts

prolong:
  ;a to wykona się tylko raz po uruchomieniu programu przez DOS
  ldx DOSINI
  ldy DOSINI+1
  stx init+1
  sty init+2
  ldx initad
  ldy initad+1
  stx DOSINI
  sty DOSINI+1
  lda #0
  sta COMSPEC+$20
  rts

initad .dw init

Linki