Turbo 2000F

From Atariki

Revision as of 20:35, 24 sie 2023; view current revision
←Older revision | Newer revision→

System turbo opracowany prawdopodobnie przez Romualda Gonżewskiego. Z informacji zawartych w oprogramowaniu tegoż systemu (szczególnie w wersjach umieszczonych na Cartridge) wynika że był on dystrybuowany głównie przez dwie firmy; "RAWA SOFT" ze Szczecina, oraz przez firmę MUEL mieszczącą się przy ulicy Cząstkowskiej w Warszawie, pod koniec lat 80-tych. W starych numerach Bajtka i Mojego Atari można było się natknąć się na reklamy tego systemu.

Firma TOMS instalowała ten system turbo pod nazwą zmienioną na "Turbo 2001". Oprócz cartridge zawierającym oprogramowanie systemowe, TOMS oferował także zamianę oryginalnej kości ROM zawierającej Atari OS, na taką która zawierała zmodyfikowany system operacyjny komputera, tak aby zawierał zintegrowane procedury obsługi Turbo. Na poziomie formatu danych i struktury zapisu Turbo 2001 było w 100% zgodne z Turbo 2000F. Wersja oprogramowania obsługująca system turbo oferowana przez firmę TOMS zawierała dodatkową funkcjonalność umożliwiającą podgląd "jakości" sygnału podczas wczytywania plików. Poprawka polegała na tym że podczas operacji I/O oprócz klasycznych szarych pasków, na ekranie wyświetlano paski które reprezentowały "długość" trwania impulsów zapisanych na taśmie, oddzielne paski wyświetlały zmierzone przez procedury odczytu długości impulsów reprezentujące logiczne 0, logiczną 1 oraz ton synchronizujący. Im owe paski były mniej "postrzępione" i jednolite tym lepiej, bo to oznaczało powtarzalność pomiarów przy odczycie sygnału z taśmy.

Turbo 2000F jest jednym z najprostszych systemów turbo jakie można sobie wyobrazić, składa się dosłownie z kilku elementów i przełącznika służącego do wyboru tryby pracy magnetofonu (standard/turbo). Pomysłodawca tego rozwiązania wykorzystał istniejący w magnetofonie tor przedwzmacniacza i za pomocą prostego dwójnika równoległego składającego się rezystora i kondensatora omija istniejący demodulator FSK tak aby wyjście ukształtowany wstępnie sygnał podawać na końcowy tranzystor sterujący linią "DATA IN" w gnieździe SIO.

Mimo swojej prostoty przy użyciu tego systemu można odczytać dane nagrane za pomocą innych systemów, np. AST, Atari Hard Turbo, Auto Turbo, Turbo 2000 (Wrocławskie). Schemat (prawdopodobnie narysowany przez kogoś z firmy MUEL; a przynajmniej tak mówi ramka technologiczna) opisujący sposób przeróbki, można znaleźć w tym miejscu: montaż Turbo 2000F w XC12.

Turbo 2000F jest kompatybilne (na poziomie struktury zapisu danych na taśmie, jednak sprzętowo nie jest zgodne) z systemem KSO Turbo 2000. System składa się z opisanej wyżej przeróbki do magnetofonu oraz opcjonalnie z kartridża z oprogramowaniem obsługującym system. W przeciwieństwie do innych systemów Turbo, przeróbka nie wymagała przeprowadzania dodatkowego połączenia z magnetofonu do komputera, konieczne za to było zainstalowanie dodatkowego przełącznika w obudowie magnetofonu umożliwiającego wybór trybu pracy magnetofonu (Normal/Turbo).

Wszystko wskazuje na to, że system ten był rozwinięciem lub bardziej optymalną (oceniając budowę systemu; minimalna ilość dodatkowych elementów) wersją systemu KSO Turbo 2000, który tak samo jak przypadku Turbo 2T06 czy innych systemów turbo, wykorzystywał modulację szerokości impulsu do zapisu informacji na taśmie. Procedury zapisu/odczytu, format danych oraz czasy trwania impulsów zapisywanych na taśmie są zgodne w przypadku tych trzech systemów. Różnica polega na tym, że w przypadku Turbo 2000F, odczytu danych dokonuje się poprzez monitorowanie stanu czwartego bitu rejestru SKSTAT układu POKEY, zamiast odczytywania stanu linii układu PIA, a dokładniej rzecz ujmując rejestru PORTA, który to w normalnej sytuacji jest przeznaczony do obsługi portów joysticka, jednak w przypadku systemów "Turbo 2T06" oraz "KSO Turbo 2000" do drugiego portu joysticka podłączało się interface Turbo.

Spis treści

1 Cartridge
- 1.1 Montaż i uwagi techniczne
2 Odnośniki zewnętrzne
3 Bibliografia
4 Zobacz też

[Edytuj]

Cartridge

[Edytuj]

Montaż i uwagi techniczne

Podstawą układu jest zaprogramowana pamięć EPROM 2732 (4kB). Układ kartridża ma ciekawy reset sprzętowy (zerowanie). Jest to układ czasowy na tranzystorach, który generuje kilkusekundowy impuls potrzebny do zainicjowania modułu. Po włączeniu zasilania, (włączenie Atari z modułem umieszczonym w gnieździe) tranzystor T1 (lub tranzystory T1, T2 w układzie Darlingtona) przewodzą. Sygnał RD5 jest w stanie wysokim (jedynka logiczna) więc w standardowy sposób działa BOOT komputera. System wykrywa obecność sygnału RD5 i w obszarze $A000-$BFFF zostaje zmapowana pamięć EPROM znajdująca się w cartridge, następnie następuje uruchomienie oprogramowania TURBO 2000F zapisanego w EPROM. W tym czasie, stosunkowo wolno, co trwa 3-4 sekundy, ładuje się kondensator C1. Gdy napięcie na nim osiągnie odpowiedni poziom (ok. 3,3V przy jednym tranzystorze i ok. 2.6V przy dwóch), tranzystor (tranzystory) przestają przewodzić i sygnał RD5 zmienia stan na 0 (logiczny niski). Uruchomione oprogramowanie TURBO 2000F wykrywa ten fakt i gdy tylko pamięć modułu zostaje odłączona od systemu na drodze sprzętowej oprogramowanie kontynuuje swoje działanie, wyświetlając menu startowe.

Dosyć częstą przyczyna nieprawidłowego startu modułu jest wadliwe działanie układu zerowania. Wyschnięty kondensator elektrolityczny C1 nie ładuje się i układ nie zmienia stanu sygnału RD5.

Test sprawdzający poprawność działania układu polega na dołączeniu woltomierza (o rezystancji wewnętrznej > 1 Mohm, bo w przeciwnym razie działanie układu może zostać zablokowana przez woltomierz) pomiędzy masę a linię RD5. W momencie włączenia komputera napięcie powinno wynosić około +5V (przy pojedynczym tranzystorze, przy dwóch będzie to ok. 4.3V) i powoli zacznie spadać do zera (w przypadku dwóch tranzystorów, ze względu na duże wzmocnienie układu Darlingtona, spadek będzie prawie skokowy). Gdy osiągnie wystarczająco niski poziom (poniżej 0.8V), zainicjowany moduł uruchomi oprogramowanie TURBO 2000F, na ekran "wskoczy" MENU.

Nieprawidłowa inicjalizacja modułu, z wadliwie działającym układem zerowania, powoduje pojawienie się na ekranie komunikatu - proszę czekać - lub podobnej treści, który nie znika.

Istnieją dwa rozwiązania resetu sprzętowego dla TURBO 2000F. Na jednym i na dwóch tranzystorach. W działaniu różnią się ostrością przebiegu sygnału RD5, nieco inny jest próg przełączenia linii RD5 ale jest to bez znaczenia, chociaż układ z dwoma tranzystorami jest lepszy (ze względu na wrażliwość układów cyfrowych na wolno narastające przebiegi).

Schematy, zawartość EPROM.

[Edytuj]

Odnośniki zewnętrzne

post na Atari.Area informujący o odnalezieniu oryginalnego schematu Turbo 2000F firmy Muel.
post forumowicza Bluki na Atari.Area opisujący dokładnie montaż systemu Turbo 2001, który jest niczym innym jak inaczej nazwaną wersją Turbo 2000F.
zrzuty różnych cartridge (w tym również Turbo 2000F) z kolekcji uicr0Bee, wykonane przez Sebana.
post Sebana na Atari.Area, zawierający krótki komentarz i pokazujący dwa przykładowe magnetofony z zamontowanym systemem Turbo 2000F.
Turbo 2000F - Instrukcja Obsługi (Muel) instrukcja dodawana dla systemu przez firmę Muel (z zasobów Atarionline.pl)
Turbo 2000F - Instrukcja Obsługi - kolejny przykład instrukcji i karta gwarancyjna dodawana do systemu (z zasobów AtariOnline.pl)
Turbo 2001 - Instrukcja Obsługi - dodawana do systemu Turbo 2001 montowanego przez firmę TOMS (instrukcję udostępnił Bluki)