ATR

From Atariki

(Różnice między wersjami)

Wersja z dnia 11:58, 17 maj 2013

Obraz dyskietki 8-bitowego Atari używany w emulatorach, APE itp. opracowany przez Nicka Kennedy'ego.

Istnieje też odmiana ATZ, jest to obraz dyskietki w formacie ATR skompresowany przy pomocy programu gzip. Format ATZ (i ATR też) jest obsługiwany przez emulatory Atari800 oraz Atari800Win PLus.

Spis treści

1 Nagłówek
- 1.1 Nagłówek SIO2PC
- 1.2 Nagłówek APE
2 Treść
3 Weryfikacja poprawności
4 Zabezpieczenia
5 Narzędzia
6 Zobacz też

Nagłówek

16 bajtów zgodnie z poniższą tabelką. Istnieją dwie wersje, pierwsze siedem bajtów ma takie samo znaczenie w obu:

Nagłówek SIO2PC

Offset	Typ	Nazwa	Opis
$00	WORD	wMagic	Kolejno wartości: $96 i $02 ($0296, suma 'NICKATARI')
$02	WORD	wPars	Rozmiar obrazu (bez nagłówka), liczony w paragrafach: innymi słowy rozmiar w bajtach podzielić przez 16.
$04	WORD	wSecSize	Rozmiar sektora w bajtach: $80, $0100 lub $0200.
$06	WORD	wParsHigh	Najstarsze słowo rozmiaru w paragrafach (wprowadzono w REV 3.00).
$08	BYTE	btFlags	bit 4 = 1 - obraz z zabezpieczeniami bit 5 = 1 - ochrona przed zapisem
$09	WORD	wBad	Numer pierwszego sektora z zabezpieczeniami (jeśli bit 4 btFlags jest ustawiony).
$0B	DWORD	dwUnused	Cztery bajty nieużywane, równe $00.
$0F	BYTE	btUnused	Bajt nieużywany, równy $00.

Nagłówek APE

Offset	Typ	Nazwa	Opis
$00	WORD	wMagic	Kolejno wartości: $96 i $02 ($0296, suma 'NICKATARI')
$02	WORD	wPars	Rozmiar obrazu (bez nagłówka), liczony w paragrafach: innymi słowy rozmiar w bajtach podzielić przez 16.
$04	WORD	wSecSize	Rozmiar sektora w bajtach: $80, $0100 lub $0200.
$06	BYTE	btParsHigh	Najstarszy bajt rozmiaru w paragrafach.
$07	DWORD	dwCRC	32-bit CRC pliku. Wartość ta jest ważna jeśli bit 1 bajtu nr 15 (btFlags) jest ustawiony. Występuje od wersji APE 1.10.
$0B	DWORD	dwUnused	Niewykorzystane.
$0F	BYTE	btFlags	bit 0 = 1 - obraz tylko do odczytu. bit 1 = 1 - pole dwCRC zawiera ważną sumę kontrolną Pozostałe bity są niewykorzystane i powinny być równe zero. Występuje od wersji APE 1.10.

Najczęściej się spotyka pliki z nagłówkiem podstawowym, w którym w bajtach 7-16 nagłówka są same zera. Pozostałe na ogół mają nagłówek w formacie APE z ustawionym znacznikiem zabezpieczenia przed zapisem. Plików w pierwszym z wymienionych formatów w zasadzie nie spotyka się.

Treść

Po nagłówku występują po kolei sektory danych.

Sektor 128 bajtów

Obrazy dla rozmiaru sektora równego 128 bajtów (SD i ED) mają wszystkie sektory tej samej wielkości. Obliczenia rozmiaru pliku ATR dokonujemy wg następującego wzoru:

rozmiar_pliku_atr = (liczba_sektorów * 128)+16

Dane konkretnego sektora będą się znajdować na pozycji obliczonej wg następującego wzoru:

offset = ((nr_sektora - 1) * 128) + 16

Sektor 256 bajtów

W tym formacie panuje zamieszanie, którego praprzyczyną jest próba zaoszczędzenia 384 bajtów, jakie marnują się w obszarze odczytu wstępnego dyskietek DD.

Dla wielkości sektora równej 256 bajtów występują dwa sposoby zapisania pierwszych trzech sektorów obrazu dysku:

jako obszaru 768 bajtów, w którym "rzeczywiste" dane sektorów zajmują pierwsze 384 bajty, a druga jego połówka jest niewykorzystana (ale jest uwzględniona w wykazanej nagłówkiem wielkości obrazu liczonej w paragrafach - dla obrazu 180k będzie ta wielkość wynosiła $2D00).
jako trzech porcji danych po 128 bajtów (w tym wypadku wielkość obrazu zapisana w nagłówku będzie o 24 paragrafy mniejsza niż powyżej).

Ten drugi format uchodzi za prawidłowy, w tej sytuacji sektor nr 4 (i każdy dalszy) zapisywany jest w pliku o 384 bajty wcześniej niż wynikałoby to z prostego obliczenia wzoru:

((nr_sektora-1) * wielkość_sektora) + wielkość_nagłówka

Obliczenia rozmiaru pliku ATR dokonujemy wg następującego wzoru:

rozmiar_pliku_atr = ((liczba_sektorów - 3) * 256) + 384 + 16

Dane konkretnego sektora będą się znajdować na pozycji obliczonej wg następujących wzorów:

- dla sektorów 1-3:

offset = ((nr_sektora - 1) * 128) + 16

- dla pozostałych sektorów:

offset = ((nr_sektora - 4) * 256) + 384 + 16

Program może łatwo rozróżnić te dwa typy po nagłówku: jeśli wielkość sektora wynosi $0100, trzeba sprawdzić, czy najmłodszy półbajt liczby paragrafów jest równy 0 (typ 1) czy 8 (typ 2).

Istnieje jeszcze trzeci rodzaj plików ATR: mają one rozmiar pliku i wielkość obrazu jak w przypadku typu 1, lecz dane wewnątrz rozmieszczone są jak w typie 2. Ponieważ nie ma dobrej metody na wykrycie tej sytuacji, mając taki plik najlepiej jest go poprawić odejmując 24 od liczby paragrafów zapisanej w nagłówku.

Sektor 512 bajtów

Obrazy dla rozmiaru sektora równego 512 bajtów (DD 512) mają, podobnie jak te z sektorami 128-bajtowymi, wszystkie sektory tej samej wielkości - nie ma wyróżnionego obszaru odczytu wstępnego (zajmuje on zresztą tylko jeden sektor, pierwszy). Obliczenia rozmiaru pliku ATR dokonujemy wg następującego wzoru:

rozmiar_pliku_atr = (liczba_sektorów * 512) + 16

Dane konkretnego sektora będą się znajdować na pozycji obliczonej wg następującego wzoru:

offset = ((nr_sektora - 1) * 512) + 16

Weryfikacja poprawności

Od wersji 1.10 w APE wprowadzono mechanizm określania poprawności obrazu ATR (może on służyć np. do weryfikowania błędów powstałych przy ściąganiu obrazu z sieci). Mechanizm ten bazuje na algorytmie obliczania 32-bitowego CRC stosowanego np. w PKZIP.

Jeśli obraz jest "opieczętowany" (bit 1 btFlags jest ustawiony) wtedy dla określenia poprawności obrazu należy obliczyć 32-bitową wartość CRC z każdego jego bajtu łącznie z nagłówkiem (zakłada się, że bajty o offsetach 7..14 są wyzerowane). Jeśli obliczony kod jest identyczny z wartością zapisaną w polu dwCRC można założyć, że obraz jest nieuszkodzony.

CRC32 dany jest wielomianem:

x32 + x26 + x23 + x22 + x16 + x12 + x11 + x10 + x8 + x7 + x5 + x4 + x2 + x1 + 1

czyli $04C11DB7 w notacji "najpierw MSB".

Zabezpieczenia

W wersji 4.05 SIO2PC wprowadzono możliwość symulowania zabezpieczeń dla sektorów na dysku.

Jeśli bit 4 btFlags jest ustawiony, wtedy począwszy od sektora podanego w wBad występują sektory z zabezpieczeniami.

Sektor zamiast danych zawiera wtedy informacje o użytych zabezpieczeniach:

Offset	Typ	Nazwa	Opis
$00	DWORD	dwSign	Kolejno wartości: $C2, $1C, $3D i $1E (sygnatura sektora z zabezpieczeniami).
$04	BYTE[4]	btaErrStatus	4 bajty zwracane przez komendę STATUS ("S" = $53) SIO (podane w odwrotnej kolejności), po próbie odczytu BŁĘDNEGO sektora.
$08	BYTE	btCmdResp	Status zwracany po otrzymaniu komendy ("A" lub "N").[1]
$09	BYTE	btDataResp	Status zwracany po otrzymaniu bloku danych ("C" lub "A"/"E").[1]
$0A	BYTE	btChksumInfo	Informacja o sumie kontrolnej ("G" - poprawna, lub "B" - błędna).[1]
$0B	BYTE	btResDelay	Czas, po którym ma zostać wysłana odpowiedź na odczyt ("R") bądź zapis ("P"/"W") POPRAWNEGO sektora.[2]
$0C	BYTE	btErrResDelay	Czas, po którym ma zostać wysłana odpowiedź na odczyt ("R") BŁĘDNEGO sektora.[2]
$0D	BYTE[4]	btaStatus	4 bajty zwracane przez komendę STATUS ("S" = $53) SIO (podane w odwrotnej kolejności), po próbie odczytu POPRAWNEGO sektora.

"_" oznacza, że zawartość bajtu nie ma znaczenia, "T" oznacza brak odpowiedzi (TIMEOUT u odbiorcy).
Czas mierzony jest w jednostkach po 55 ms (ang. "jiffy" - odwrotność 18,2 Hz).

Narzędzia

Do przygotowania pliku ATR na komputerze PC można użyć programu makeATR autorstwa Soudiego.
Wtyczka dla programu Total Commander umożliwiająca operowanie na plikach ATR autorstwa Pajero Total Commander ATR Plugin.
SIO2BSD umożliwia tworzenie obrazów ATR.
IDE Plus pozwala na dostęp do zawartości pliku ATR z poziomu SpartaDOS X.

Zobacz też

Ten artykuł to tylko zalążek. Możesz pomóc rozwojowi Atariki poprzez rozszerzenie go o więcej informacji.

Źródło: "http://atariki.krap.pl/index.php/ATR"

Kategorie stron: Emulacja | Formaty plików

 Istnieje jeszcze trzeci rodzaj plików ATR: mają one rozmiar pliku i wielkość obrazu jak w przypadku typu 1, lecz dane wewnątrz rozmieszczone są jak w typie 2. Ponieważ nie ma dobrej metody na wykrycie tej sytuacji, mając taki plik najlepiej jest go poprawić odejmując 24 od liczby paragrafów zapisanej w nagłówku.
-== Sektor 512 bajtów ==
+=== Sektor 512 bajtów ===
 Obrazy dla rozmiaru sektora równego 512 bajtów ([[Formaty_dyskietek#DD_512|DD 512]]) mają, podobnie jak te z sektorami 128-bajtowymi, wszystkie sektory tej samej wielkości - nie ma wyróżnionego obszaru odczytu wstępnego (zajmuje on zresztą tylko jeden sektor, pierwszy). Obliczenia rozmiaru pliku ATR dokonujemy wg następującego wzoru:

ATR