U-BASIC
From Atariki
Wersja z dnia 15:34, 30 lis 2016 KMK (Dyskusja | wkład) (→BYE) ← Previous diff |
Aktualna wersja KMK (Dyskusja | wkład) (aktualizacja) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{grafr|Ubasic.png}} | {{grafr|Ubasic.png}} | ||
== Charakterystyka ogólna == | == Charakterystyka ogólna == | ||
- | Jest to w gruncie rzeczy oryginalny interpreter [[Atari BASIC]]-a (rev. C) przerobiony tak, żeby zamiast w obszarze [[kartridż]]a A ($A000-$BFFF) działał "pod ROM-em" systemu operacyjnego, tj. w obszarze $C000-$FFFF. Zwalnia to dodatkowe 8 KB pamięci RAM, które można wykorzystać na program w BASIC-u. W głównej pamięci interpreter zajmuje tylko 40 bajtów (wersja 1.8), o którą to wartość podnosi wskaźnik MEMLO. | + | Jest to w gruncie rzeczy oryginalny interpreter [[Atari BASIC]]-a (rev. C) przerobiony tak, żeby zamiast w obszarze [[kartridż]]a A ($A000-$BFFF) działał "pod ROM-em" systemu operacyjnego, tj. w obszarze $C000-$FFFF. Zwalnia to dodatkowe 8 KB pamięci RAM, które można wykorzystać na program w BASIC-u. W głównej pamięci interpreter zajmuje tylko 37 bajtów (wersja 1.8.3), o którą to wartość podnosi wskaźnik MEMLO. |
- | Maksymalna, możliwa do uzyskania ilość wolnej pamięci (wynik działania komendy ''? FRE(0)'' po załadowaniu interpretera z magnetofonu) to 46054 bajty - dla porównania w Atari BASIC dostępne są 37902 bajty (w rzeczywistości w obu wypadkach jest to o 16 bajtów więcej). Ta wielkość jest oczywiście odpowiednio zmniejszana przez DOS. | + | Maksymalna, możliwa do uzyskania ilość wolnej pamięci (wynik działania komendy ''? FRE(0)'' po załadowaniu interpretera z magnetofonu) to 46057 bajtów - dla porównania w Atari BASIC dostępne są 37902 bajty (w rzeczywistości w obu wypadkach jest to o 16 bajtów więcej). Ta wielkość jest oczywiście odpowiednio zmniejszana przez DOS. |
Autorem przeróbki jest [[KMK]], pierwsza wersja U-BASIC-a (1.0) powstała 19 lipca 2015 r. | Autorem przeróbki jest [[KMK]], pierwsza wersja U-BASIC-a (1.0) powstała 19 lipca 2015 r. | ||
Linia 12: | Linia 12: | ||
W wersji 1.6 funkcję RND() przyspieszono i uzdatniono do współpracy z akceleratorami. | W wersji 1.6 funkcję RND() przyspieszono i uzdatniono do współpracy z akceleratorami. | ||
- | === Stałe szesnastkowe === | + | === Stałe szesnastkowe i dwójkowe === |
- | Od wersji 1.8 stałe numeryczne z zakresu 0-65535 można podawać w postaci szesnastkowej, tak samo jak w [[Turbo BASIC XL|Turbo BASIC-u XL]]. Stałe takie, jeśli zostaną użyte w programie napisanym pod U-BASIC-em, Atari BASIC zinterpretuje jako stałe numeryczne zapisane w postaci dziesiętnej. | + | Od wersji 1.8 stałe numeryczne z zakresu 0-65535 można podawać w postaci szesnastkowej, tak samo jak w [[Turbo BASIC XL|Turbo BASIC-u XL]] (ze znakiem "$" jako przedrostkiem). |
+ | |||
+ | Stałe takie, jeśli zostaną użyte w programie napisanym pod U-BASIC-em, Atari BASIC zinterpretuje jako stałe numeryczne zapisane w postaci dziesiętnej. | ||
+ | |||
+ | Od wersji 1.8.5 stałe numeryczne można również podawać w postaci dwójkowej (z przedrostkiem "%"). Atari BASIC i Turbo-BASIC XL będą je interpretowały jako stałe dziesiętne. | ||
+ | |||
+ | Również od wersji 1.8.5 stałe szesnastkowe i dwójkowe są rozpoznawane przez instrukcję INPUT oraz funkcję VAL(). Program, który używa ich w ten sposób, nie będzie działał w Atari BASIC ani Turbo-BASIC XL - ale będzie działał w [[BASIC XE]]. | ||
=== Skoki GOTO/GOSUB === | === Skoki GOTO/GOSUB === | ||
Linia 37: | Linia 43: | ||
Od wersji 1.8 w trybie bezpośrednim dostępna jest również komenda "HEX". Wyświetla ona wartość podanego argumentu dziesiętnego (z zakresu 0-65535) w postaci szesnastkowej. | Od wersji 1.8 w trybie bezpośrednim dostępna jest również komenda "HEX". Wyświetla ona wartość podanego argumentu dziesiętnego (z zakresu 0-65535) w postaci szesnastkowej. | ||
+ | |||
+ | Od wersji 1.8.5 istnieje także analogiczna komenda "BIN", wyświetlająca wartość podanego argumentu dziesiętnego w postaci dwójkowej. | ||
== Konfiguracja == | == Konfiguracja == | ||
Linia 57: | Linia 65: | ||
==== AUTORUN ==== | ==== AUTORUN ==== | ||
- | <code>AUTORUN=1</code> po starcie interpretera nakazuje mu wczytać i uruchomić plik o nazwie zdefiniowanej przez AUTONAME (patrz niżej), a <code>AUTORUN=0</code> zabrania tego. Domyślną wartością jest 1. | + | <code>AUTORUN=1</code> po starcie interpretera nakazuje mu wczytać i uruchomić plik o nazwie zdefiniowanej przez AUTONAME (patrz wyżej), a <code>AUTORUN=0</code> zabrania tego. Domyślną wartością jest 1. |
Działanie tej funkcji jest dodatkowo uzależnione od słowa kluczowego MEMSAV (patrz niżej): podanie <code>MEMSAV=1</code> powoduje automatyczne ustawienie AUTORUN=0. | Działanie tej funkcji jest dodatkowo uzależnione od słowa kluczowego MEMSAV (patrz niżej): podanie <code>MEMSAV=1</code> powoduje automatyczne ustawienie AUTORUN=0. | ||
Linia 63: | Linia 71: | ||
==== BYE ==== | ==== BYE ==== | ||
- | Od wersji 1.8. <code>BYE=0</code> powoduje, że po podaniu komendy BYE interpreter wychodzi do DOS-u zamiast do SELF-TEST-u (1). W obu przypadkach zawartość pamięci BASIC-a nie jest nigdzie zapisywana, nawet przy <code>MEMSAV=1</code>. | + | Od wersji 1.8. <code>BYE=0</code> powoduje, że po podaniu komendy BYE interpreter wychodzi do DOS-u zamiast do SELF-TEST-u (BYE=1). W obu przypadkach zawartość pamięci BASIC-a nie jest nigdzie zapisywana, nawet przy <code>MEMSAV=1</code>. |
Domyślną wartością jest 0. | Domyślną wartością jest 0. | ||
Linia 84: | Linia 92: | ||
Przełączenia na <code>FASTFP=0</code> można dokonać tylko raz, późniejsze polecenia <code>FASTFP=1</code> nie spowodują przywrócenia domyślnego pakietu matematycznego bez ponownego uruchomienia interpretera. | Przełączenia na <code>FASTFP=0</code> można dokonać tylko raz, późniejsze polecenia <code>FASTFP=1</code> nie spowodują przywrócenia domyślnego pakietu matematycznego bez ponownego uruchomienia interpretera. | ||
+ | |||
+ | Od wersji 1.8.2 jako parametr do FASTFP można podać nazwę pliku, np. FASTFP=D3:>LIB>AFP.BIN. Wskazany plik powinien być zwykłym (pozbawionym wszelkich nagłówków) zrzutem binarnym zawartości pakietu FP, mającym wielkość dokładnie 2048 bajtów i skompilowanym do działania pod adresami $D800-$DFFF. | ||
+ | |||
+ | Od wersji 1.8.3 U-BASIC po załadowaniu tego pliku, a przed uruchomieniem interpretera, wykonuje "puste" wywołanie funkcji FPI ($DA99). Można to wykorzystać do ewentualnego zainicjowania wczytanego modułu binarnego (pamiętając przy tym, że w danej chwili ROM systemu operacyjnego jest odłączony, przerwania są włączone, a naruszenie pamięci pomiędzy adresami $5400 a $7FFF może nie być pożądane). | ||
==== INDENT ==== | ==== INDENT ==== | ||
- | Od wersji 1.8. <code>INFO=n</code>, gdzie 'n' to liczba dodatkowych spacji, które interpreter będzie dodawał w listingach w celu wygenerowania wcięć dla pętli FOR/NEXT. Wartość maksymalna to 15, wartością domyślną jest 2, 0 wyłącza wcięcia. | + | Od wersji 1.8. <code>INDENT=n</code>, gdzie 'n' to liczba dodatkowych spacji, które interpreter będzie dodawał w listingach w celu wygenerowania wcięć dla pętli FOR/NEXT. Wartość maksymalna to 15, wartością domyślną jest 2, 0 wyłącza wcięcia. |
==== INFO ==== | ==== INFO ==== | ||
Linia 121: | Linia 133: | ||
[[Kategoria:Oprogramowanie Atari 8-bit]] | [[Kategoria:Oprogramowanie Atari 8-bit]] | ||
[[Kategoria:Języki programowania]] | [[Kategoria:Języki programowania]] | ||
+ | [[Kategoria:BASIC]] |
Aktualna wersja
Spis treści |
Charakterystyka ogólna
Jest to w gruncie rzeczy oryginalny interpreter Atari BASIC-a (rev. C) przerobiony tak, żeby zamiast w obszarze kartridża A ($A000-$BFFF) działał "pod ROM-em" systemu operacyjnego, tj. w obszarze $C000-$FFFF. Zwalnia to dodatkowe 8 KB pamięci RAM, które można wykorzystać na program w BASIC-u. W głównej pamięci interpreter zajmuje tylko 37 bajtów (wersja 1.8.3), o którą to wartość podnosi wskaźnik MEMLO.
Maksymalna, możliwa do uzyskania ilość wolnej pamięci (wynik działania komendy ? FRE(0) po załadowaniu interpretera z magnetofonu) to 46057 bajtów - dla porównania w Atari BASIC dostępne są 37902 bajty (w rzeczywistości w obu wypadkach jest to o 16 bajtów więcej). Ta wielkość jest oczywiście odpowiednio zmniejszana przez DOS.
Autorem przeróbki jest KMK, pierwsza wersja U-BASIC-a (1.0) powstała 19 lipca 2015 r.
Procedury matematyczne
W U-BASIC wkompilowano FASTCHIP, dzięki czemu interpreter działa ok. 2,5 raza szybciej niż standardowy Atari BASIC. Począwszy od wersji 1.7 interpreter można w razie potrzeby przełączyć w tryb użytkowania pakietu matematycznego znajdującego się w ROM-ie.
W wersji 1.6 funkcję RND() przyspieszono i uzdatniono do współpracy z akceleratorami.
Stałe szesnastkowe i dwójkowe
Od wersji 1.8 stałe numeryczne z zakresu 0-65535 można podawać w postaci szesnastkowej, tak samo jak w Turbo BASIC-u XL (ze znakiem "$" jako przedrostkiem).
Stałe takie, jeśli zostaną użyte w programie napisanym pod U-BASIC-em, Atari BASIC zinterpretuje jako stałe numeryczne zapisane w postaci dziesiętnej.
Od wersji 1.8.5 stałe numeryczne można również podawać w postaci dwójkowej (z przedrostkiem "%"). Atari BASIC i Turbo-BASIC XL będą je interpretowały jako stałe dziesiętne.
Również od wersji 1.8.5 stałe szesnastkowe i dwójkowe są rozpoznawane przez instrukcję INPUT oraz funkcję VAL(). Program, który używa ich w ten sposób, nie będzie działał w Atari BASIC ani Turbo-BASIC XL - ale będzie działał w BASIC XE.
Skoki GOTO/GOSUB
Od wersji 1.3 skoki GOTO i GOSUB wykonywane w przód (tj. z wiersza programu o mniejszym numerze do wiersza o numerze większym), a także skoki GOTO do początku tego samego wiersza programu poszukują linii docelowej począwszy od miejsca, w którym się znajdują. Powinno to skutkować nieco szybszym ich wykonywaniem się niż w Atari BASIC-u (który zawsze przy takiej okazji przeszukuje cały program od początku).
Od wersji 1.8 obecność dodatkowej pamięci w komputerze pozwala na włączenie prekompilacji programu. Pod SpartaDOS X następuje to automatycznie, jeśli program wykryje 64k wolnej pamięci dodatkowej. Pod innymi DOS-ami prekompilację trzeba włączyć w pliku CFG.
Tablice
W wersji 1.6 zniesiono granicę 32k dla wielkości tablic numerycznych i tekstowych. Dodano sprawdzenie, czy podczas obliczeń wielkości tablicy nie doszło do przepełnienia (co czasem może wystąpić w Atari BASIC-u).
AUTORUN.BAS
Od wersji 1.3 interpreter po starcie próbuje automatycznie wczytać i uruchomić plik o nazwie "D:AUTORUN.BAS". Jeśli DOS oferuje funkcje wiersza poleceń zgodne z DOS XL/SpartaDOS, podanie nazwy pliku jako parametru powoduje próbę wczytania i uruchomienia tego pliku zamiast domyślnego "D:AUTORUN.BAS".
Od wersji 1.7 można (w pliku konfiguracyjnym) zmienić domyślną nazwę pliku AUTORUN.BAS na dowolną inną.
Zapis bieżącej zawartości pamięci (MEM.SAV)
W wersji 1.7 dodano możliwość automatycznego zapisu zawartości pamięci BASIC-a przed wyjściem do DOS-u do pliku UBI.SAV znajdującego się w katalogu bieżącym. Ten plik zostanie automatycznie wczytany przy następnym uruchomieniu interpretera z tego katalogu.
Tryb bezpośredni
Od wersji 1.3 komendy i treść programu w BASIC-u (słowa kluczowe, nazwy zmiennych itp.) można wpisywać małymi literami.
W wersji 1.6 dodano komendę "DIR" dostępną tylko w trybie bezpośrednim (nie ma ona przypisanego tokenu). Pod SpartaDOS X generowany jest pełen listing katalogu, tzn. wraz z dokładną długością pliku oraz czasem i datą ostatniej modyfikacji.
Od wersji 1.8 w trybie bezpośrednim dostępna jest również komenda "HEX". Wyświetla ona wartość podanego argumentu dziesiętnego (z zakresu 0-65535) w postaci szesnastkowej.
Od wersji 1.8.5 istnieje także analogiczna komenda "BIN", wyświetlająca wartość podanego argumentu dziesiętnego w postaci dwójkowej.
Konfiguracja
W wersji 1.7 dodano tekstowy plik konfiguracyjny (UBI.CFG), pozwalający zmieniać niektóre domyślne parametry pracy interpretera.
Pod SpartaDOS X interpreter spróbuje ten plik najpierw znaleźć w $PATH, a potem w katalogu bieżącym; przy czym jeśli znajdzie dwa pliki, wczyta oba w kolejności ich znalezienia. Pozwala to na rozdzielenie ustawień na globalne (w $PATH) i lokalne (w katalogu bieżącym).
Pod innymi DOS-ami (w których nie ma $PATH) plik konfiguracyjny zostanie wczytany tylko z katalogu bieżącego.
Struktura pliku konfiguracyjnego
Plik UBI.CFG jest plikiem tekstowym interpretowanym wiersz po wierszu. Każdy wiersz może mieć długość do 255 znaków i musi być zakończony znakiem EOL (ATASCII 155). W pojedynczym wierszu może się znajdować najwyżej jedno polecenie. Wiersze puste są ignorowane, a wiersze zaczynające się od średnika (";") są traktowane jako wiersze puste.
Wszystkie polecenia pliku konfiguracyjnego są skonstruowane wg tego samego schmatu: słowo_kluczowe=wartość
. Pomiędzy poszczególne elementy można wstawić dowolną liczbę spacji, są one pomijane przy interpretacji pliku.
AUTONAME
Gdy ustawiono AUTORUN=1
, podanie AUTONAME=D:FILENAME.EXT
spowoduje automatyczne wczytanie i uruchomienie programu w BASIC-u o nazwie "D:FILENAME.EXT". Domyślną nazwą jest "D:AUTORUN.BAS".
AUTORUN
AUTORUN=1
po starcie interpretera nakazuje mu wczytać i uruchomić plik o nazwie zdefiniowanej przez AUTONAME (patrz wyżej), a AUTORUN=0
zabrania tego. Domyślną wartością jest 1.
Działanie tej funkcji jest dodatkowo uzależnione od słowa kluczowego MEMSAV (patrz niżej): podanie MEMSAV=1
powoduje automatyczne ustawienie AUTORUN=0.
BYE
Od wersji 1.8. BYE=0
powoduje, że po podaniu komendy BYE interpreter wychodzi do DOS-u zamiast do SELF-TEST-u (BYE=1). W obu przypadkach zawartość pamięci BASIC-a nie jest nigdzie zapisywana, nawet przy MEMSAV=1
.
Domyślną wartością jest 0.
CHRFIX
Od wersji 1.8. CHRFIX=1
włącza "bezbłędną" wersję funkcji CHR$(). Domyślną wartością jest 0.
DIRAUX
Od wersji 1.8. Wartość ICAX2 dla komendy otwarcia kanału danych w celu odczytania katalogu (przez polecenie DIR). Domyślna wartość to 128 dla SpartaDOS X i 0 dla pozostałych DOS-ów.
ECHO
Od wersji 1.8. ECHO=dowolny tekst
wyprowadza na ekran komunikat o podanej treści (tu: "dowolny tekst").
FASTFP
FASTFP=0
powoduje przełączenie interpretera na pakiet matematyczny znajdujący się w ROM-ie komputera (normalnie w użyciu jest wkompilowany FASTCHIP). Domyślną wartością jest 1.
Przełączenia na FASTFP=0
można dokonać tylko raz, późniejsze polecenia FASTFP=1
nie spowodują przywrócenia domyślnego pakietu matematycznego bez ponownego uruchomienia interpretera.
Od wersji 1.8.2 jako parametr do FASTFP można podać nazwę pliku, np. FASTFP=D3:>LIB>AFP.BIN. Wskazany plik powinien być zwykłym (pozbawionym wszelkich nagłówków) zrzutem binarnym zawartości pakietu FP, mającym wielkość dokładnie 2048 bajtów i skompilowanym do działania pod adresami $D800-$DFFF.
Od wersji 1.8.3 U-BASIC po załadowaniu tego pliku, a przed uruchomieniem interpretera, wykonuje "puste" wywołanie funkcji FPI ($DA99). Można to wykorzystać do ewentualnego zainicjowania wczytanego modułu binarnego (pamiętając przy tym, że w danej chwili ROM systemu operacyjnego jest odłączony, przerwania są włączone, a naruszenie pamięci pomiędzy adresami $5400 a $7FFF może nie być pożądane).
INDENT
Od wersji 1.8. INDENT=n
, gdzie 'n' to liczba dodatkowych spacji, które interpreter będzie dodawał w listingach w celu wygenerowania wcięć dla pętli FOR/NEXT. Wartość maksymalna to 15, wartością domyślną jest 2, 0 wyłącza wcięcia.
INFO
INFO=1
pozwala na wyświetlenie początkowej informacji o intepreterze (tj. tekstu "U-BASIC v.1.8 Based on ATARI BASIC rev. C ..." itd.), a INFO=0
zabrania tego. Domyślną wartością jest 1.
LOG
Od wersji 1.8. LOG=1
powoduje wyświetlanie na ekranie kolejnych komend pliku CFG w miarę ich interpretacji. LOG=2
robi to samo, ale wyświetla wszystkie wiersze pliku CFG (nie tylko te, które zawierają komendy). Domyślną wartością jest 0.
MEMSAV
Ustawienie MEMSAV=1
sprawia, że interpreter po wydaniu mu polecenia "DOS" zapisze zawartość obszaru pamięci zajętego przez program w BASIC-u do pliku "D:UBI.SAV". Ten plik zostanie wczytany po następnym uruchomieniu interpretera.
MEMSAV=1
powoduje automatyczne ustawienie AUTORUN=0
niezależnie od tego, co mamy w pliku konfiguracyjnym. Z kolei podanie interpreterowi nazwy pliku w wierszu poleceń powoduje automatyczne przyjęcie MEMSAV=0
.
Plik UBI.SAV zawiera na początku znacznik $55,$42 ("UB"), względne wartości wektorów BASIC-a ze strony zerowej, strony pamięci 4,5,6 oraz zawartość pamięci znajdującą się pomiędzy adresem wskazywanym przez wektor LOMEM, a tym wskazywanym przez wektor BMEMHI.
PRECOMP
Od wersji 1.8. PRECOMP=1
włącza prekompilację programu na komputerach wyposażonych w 128k RAM i więcej. Użycie tego słowa kluczowego nie jest konieczne pod SpartaDOS X, gdzie prekompilacja jest włączana automatycznie po wykryciu 64k wolnej pamięci dodatkowej. Pod innymi DOS-ami włączenie tej opcji może spowodować zniszczenie ramdysku. Domyślną wartością jest 0.
RUNTIME
Od wersji 1.8. RUNTIME=1
włącza tryb runtime, w którym po zakończeniu programu interpreter automatycznie wraca do DOS-u (zamiast do trybu bezpośredniego). Domyślną wartością jest 0.