XE

From Atariki

Wersja z dnia 08:32, 8 sty 2006 KMK (Dyskusja | wkład) (→Klawiatura) ← Previous diff		Aktualna wersja Krótki (Dyskusja | wkład) (→Klawiatura - rozdział wydzielony do Klawiatura XE)
Linia 1:		Linia 1:
-	[[XE]] to seria ośmiobitowych komputerów Atari wprowadzona do produkcji po przejęciu firmy przez Jacka Tramiela, a nawiązująca wzornictwem do Atari [[ST]]. Seria ta jest kontynuacją serii [[XL]], stąd skrót XE (oznacza '''X'''L '''E'''nhanced).	+	{{grafr|XE-Intro-Graphic.gif}}
		+	Seria [[Atari 8-bit|ośmiobitowych komputerów Atari]] wprowadzona do produkcji po przejęciu firmy przez Jacka Tramiela, a nawiązująca wzornictwem do Atari [[ST]]. Seria ta jest kontynuacją serii [[XL]], stąd skrót XE (oznacza '''X'''L '''E'''nhanced).
		+
		+	Komputery i akcesoria dopasowane wzorniczo do nowej serii zaprezentowano po raz pierwszy podczas zimowych targów Consumer Electronics Show (CES), które miały miejsce w Las Vegas w styczniu 1985 r.
		+
		+	Linia XE była reklamowana nowym hasłem "Power Without the Price". Podczas premiery zaanonsowano komputery: 65XE (w cenie 99 dolarów USA), 130XE ($149), a także maszyny, które nie weszły do seryjnej produkcji: 65XEP ($399) i 65XEM ($149).
		+
		+	Wraz z komputerami przedstawiono również nową linię peryferiów: monitory XC1411 i XM128, stację dysków 5.25" XF521, drukarki XTM201, XTC201, XMM801 i XDM121, a także modem XM301 (większość powyższych peryferiów nigdy nie wyszła poza fazę badania zainteresowania rynku).
		+
		+	Z komputerów 65XEM i XEP zrezygnowano odpowiednio ze względu na anulowanie projektu [[AMY]] oraz na brak zainteresowania ze strony potencjalnych nabywców, o czym poinformowano już w marcu 1985 r.
		+
		+	Ostatnim komputerem z linii był XEGS zaprezentowany podczas zimowej edycji targów Consumer Electronics Show (CES), które odbywały się w Las Vegas w styczniu 1987 r.
	==Modele==		==Modele==
		+
	Do serii należą następujące komputery:		Do serii należą następujące komputery:
-	* [[65XE]] - pierwszy z serii	+	===Komputery seryjne===
-	* [[65XEP]]	+
-	* [[65XEM]]	+	[[65XE]] (także [[Arabski 65XE|wersja arabska]]), [[130XE]], [[800XE]], [[XEGS]]
-	* [[130XE]]	+
-	* [[800XE]] - ostatni z serii	+	===Prototypy===
-	* [[XEGS]]	+
		+	[[65XEP]], [[65XEM]]
	==Peryferia==		==Peryferia==
-	Do serii XE należą następujące urządzenia peryferyjne:
-	* [[SX212]]	+	===Modemy===
-	* [[XC11]]	+
-	* [[XC12]]	+	[[SX212]], [[XM301]]
-	* [[XC1411]]	+
-	* [[XDM121]]	+	===Magnetofony===
-	* [[XEP80]]	+
-	* [[XF351]]	+	[[XC11]], [[XC12]]
-	* [[XF521]]	+
-	* [[XF551]]	+	===Monitory===
-	* [[XG-1]]	+
-	* [[XM128]]	+	[[XC1411]], [[XM128]]
-	* [[XM301]]	+
-	* [[XTC201]]	+	===Drukarki===
-	* [[XTM201]]	+
		+	[[XDM121]], [[XTC201]], [[XTM201]], [[XMM801]]
		+
		+	===Stacje dysków===
		+
		+	[[XF351]], [[XF521]], [[XF551]]
		+
		+	===Inne urządzenia===
		+
		+	[[XEP80]], [[XG-1]]
	==Gniazda==		==Gniazda==
-	Najważniejszą różnicą w stosunku do [[XL]] jest brak złącza [[PBI]]. Zostało ono zastąpione przez [[gniazdo ECI]], które wraz z [[gniazdo Cartridge'a|gniazdem cartridge'a]] stanowi ekwiwalent [[PBI]], dlatego mógł powstać taki projekt jak [[GSPBI]]. W stosunku do PBI gniazdo CART/ECI ma jeden sygnał więcej, mianowicie ''D1xx''.	+	Najważniejszą różnicą w stosunku do [[XL]] jest brak złącza [[PBI]]. Zostało ono zastąpione przez [[gniazdo ECI]], które wraz z [[gniazdo cartridge'a|gniazdem cartridge'a]] stanowi ekwiwalent PBI. W stosunku do PBI w gnieździe CART/ECI jest nieco inny zestaw sygnałów, mianowicie:
		+
		+	* dodane są sygnały ''D1xx'' i ''HALT''
		+	* nie ma za to sygnałów ''CAS'', ''RAS'', ''CasInh'' i ''RDY''
		+
		+	Niektóre komputery z tej serii ([[XEGS]] oraz pierwsze egzemplarze [[65XE]] z jednobitowymi kośćmi pamięci RAM) gniazda ECI nie mają. Ten mankament można usunąć instalując [[GSPBI]] (w XEGS wymaga to dodatkowo wymiany MMU, oryginalny scalak nie generuje sygnału ''MPD'').
	===Lista gniazd===		===Lista gniazd===
	* [[gniazdo SIO]]		* [[gniazdo SIO]]
-	* [[port Joysticka]]	+	* dwa [[gniazdo joysticka|gniazda joysticka]]
-	* [[gniazdo Cartridge'a]]	+	* [[gniazdo cartridge'a]]
	* [[gniazdo ECI]]		* [[gniazdo ECI]]
	* [[gniazdo monitorowe]]		* [[gniazdo monitorowe]]
	* [[gniazdo zasilania]]		* [[gniazdo zasilania]]
		+	* [[gniazdo klawiatury]] (wewnątrz komputera)
	==Klawiatura==		==Klawiatura==
-	Klawiatura w tej serii ma 57 klawiszy zwykłych oraz klawisze funkcyjne: Help, Start, Select, Option, Reset. W przeciwieństwie do serii [[XL]], żaden z komputerów [[XE]] nie ma klawiszy funkcyjnych F1-F4, jednak odpowiednie procedury obsługi znajdują się w ROM-ie systemu operacyjnego, można więc te klawisze stosunkowo łatwo dodać. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli komputer ma rozszerzenie pamięci zgodne ze [[130XE]], będzie konflikt.	+	{{Osobny artykuł|Klawiatura XE}}
-		+
-	Klawisze funkcyjne mają znaczenie przy starcie komputera (w zależności od zainstalowanego [[OS]]). Oprócz wymienionych klawiszy funkcyjnych i standardowych elementów QWERTY klawiatura ma też zwykłe w komputerach klawisze jak "Control" czy "Escape".	+
-		+
-	Znane sa (co najmniej) dwa typy klawiatur montowane w komputerach XE:	+
-		+
-	#wcześniejszy, oczywiście lepszy, tzw. "na sprężynkach"; numer katalogowy '''CO70015'''	+
-	#poźniejszy, oczywiście gorszy, tzw. "na gumie"; numer katalogowy '''CO70015-004'''	+
-	Zwyczajowe nazwy pochodzą od sposobu amortyzacji klawiszy: typ pierwszy ma pod każdym klawiszem metalową sprężynę, podczas gdy w typie drugim w ten sposób amortyzowane są tylko niektóre klawisze, tj. SHIFT, spacja, klawisze konsoli.	+	Klawiatura w tej serii ma 57 klawiszy zwykłych oraz klawisze funkcyjne: Help, Start, Select, Option, Reset.
-		+
-	Typ pierwszy charakteryzuje się zielonym kolorem folii przewodzącej oraz ogólnie staranniejszym wykonaniem: klawisze zrobione są z dwóch rodzajów materiału, sam klawisz zrobiony jest z białego plastiku, a w to wtłoczony jest znak wykonany z plastiku ciemnobrązowego. Tak wykonane napisy na klawiszach nie ścierają się. Ogólnie na tym typie klawiatury pisze się bardzo wygodnie.	+
-		+
-	W typie drugim folia jest przeźroczysta, a napisy na klawiszach są nadrukowane, przez co są podatne na ścieranie. Na klawiaturze, pod obudową komputera, z obu stron spacj znajdują się napisy:	+
-	* po prawej, wytłoczony numer katalogowy '''CO70015-004'''	+	Klawisze funkcyjne mają znaczenie przy starcie komputera (w zależności od zainstalowanego [[OS]] - zobacz [[FAQ#Obsługa|FAQ - Obsługa]]). Oprócz wymienionych klawiszy funkcyjnych i standardowych elementów QWERTY klawiatura ma też zwykłe w komputerach klawisze jak "Control" czy "Escape".
-	* po prawej naklejka z napisem '''MADE IN CHINA'''	+
-	Ten typ klawiatury jest "drętwy", pisze się na nim źle.	+	===F1-F4===
		+	W przeciwieństwie do serii [[XL]], żaden z komputerów [[XE]] nie ma klawiszy funkcyjnych F1-F4, jednak odpowiednie procedury obsługi znajdują się w ROM-ie systemu operacyjnego, można więc te klawisze stosunkowo łatwo dodać. '''Trzeba jednak pamiętać, że jeśli komputer ma rozszerzenie pamięci zgodne ze [[130XE]], będzie konflikt'''. Wynika to z faktu, że klawisze funkcyjne oprócz wybierania funkcji systemu operacyjnego zapalają też diody znajdujące się na klawiaturze niektórych modeli [[XL]]. Diodami tymi komputer steruje za pośrednictwem bitów rejestru [[Rejestry PIA#PORTB|PORTB]], tego samego, który w XE użyty jest do przełączania banków pamięci.
-	[[Kategoria:Modele Atari]]
	[[Kategoria:Atari 8-bit]]		[[Kategoria:Atari 8-bit]]

---

Aktualna wersja

Seria ośmiobitowych komputerów Atari wprowadzona do produkcji po przejęciu firmy przez Jacka Tramiela, a nawiązująca wzornictwem do Atari ST. Seria ta jest kontynuacją serii XL, stąd skrót XE (oznacza XL Enhanced).

Komputery i akcesoria dopasowane wzorniczo do nowej serii zaprezentowano po raz pierwszy podczas zimowych targów Consumer Electronics Show (CES), które miały miejsce w Las Vegas w styczniu 1985 r.

Linia XE była reklamowana nowym hasłem "Power Without the Price". Podczas premiery zaanonsowano komputery: 65XE (w cenie 99 dolarów USA), 130XE ($149), a także maszyny, które nie weszły do seryjnej produkcji: 65XEP ($399) i 65XEM ($149).

Wraz z komputerami przedstawiono również nową linię peryferiów: monitory XC1411 i XM128, stację dysków 5.25" XF521, drukarki XTM201, XTC201, XMM801 i XDM121, a także modem XM301 (większość powyższych peryferiów nigdy nie wyszła poza fazę badania zainteresowania rynku).

Z komputerów 65XEM i XEP zrezygnowano odpowiednio ze względu na anulowanie projektu AMY oraz na brak zainteresowania ze strony potencjalnych nabywców, o czym poinformowano już w marcu 1985 r.

Ostatnim komputerem z linii był XEGS zaprezentowany podczas zimowej edycji targów Consumer Electronics Show (CES), które odbywały się w Las Vegas w styczniu 1987 r.

Spis treści 1 Modele 1.1 Komputery seryjne 1.2 Prototypy 2 Peryferia 2.1 Modemy 2.2 Magnetofony 2.3 Monitory 2.4 Drukarki 2.5 Stacje dysków 2.6 Inne urządzenia 3 Gniazda 3.1 Lista gniazd 4 Klawiatura 4.1 F1-F4

Modele

Do serii należą następujące komputery:

Komputery seryjne

65XE (także wersja arabska), 130XE, 800XE, XEGS

Prototypy

65XEP, 65XEM

Peryferia

Modemy

SX212, XM301

Magnetofony

XC11, XC12

Monitory

XC1411, XM128

Drukarki

XDM121, XTC201, XTM201, XMM801

Stacje dysków

XF351, XF521, XF551

Inne urządzenia

XEP80, XG-1

Gniazda

Najważniejszą różnicą w stosunku do XL jest brak złącza PBI. Zostało ono zastąpione przez gniazdo ECI, które wraz z gniazdem cartridge'a stanowi ekwiwalent PBI. W stosunku do PBI w gnieździe CART/ECI jest nieco inny zestaw sygnałów, mianowicie:

• dodane są sygnały D1xx i HALT
• nie ma za to sygnałów CAS, RAS, CasInh i RDY

Niektóre komputery z tej serii (XEGS oraz pierwsze egzemplarze 65XE z jednobitowymi kośćmi pamięci RAM) gniazda ECI nie mają. Ten mankament można usunąć instalując GSPBI (w XEGS wymaga to dodatkowo wymiany MMU, oryginalny scalak nie generuje sygnału MPD).

Lista gniazd

• gniazdo SIO
• dwa gniazda joysticka
• gniazdo cartridge'a
• gniazdo ECI
• gniazdo monitorowe
• gniazdo zasilania
• gniazdo klawiatury (wewnątrz komputera)

Klawiatura

Osobny artykuł: Klawiatura XE

Klawiatura w tej serii ma 57 klawiszy zwykłych oraz klawisze funkcyjne: Help, Start, Select, Option, Reset.

Klawisze funkcyjne mają znaczenie przy starcie komputera (w zależności od zainstalowanego OS - zobacz FAQ - Obsługa). Oprócz wymienionych klawiszy funkcyjnych i standardowych elementów QWERTY klawiatura ma też zwykłe w komputerach klawisze jak "Control" czy "Escape".

F1-F4

W przeciwieństwie do serii XL, żaden z komputerów XE nie ma klawiszy funkcyjnych F1-F4, jednak odpowiednie procedury obsługi znajdują się w ROM-ie systemu operacyjnego, można więc te klawisze stosunkowo łatwo dodać. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli komputer ma rozszerzenie pamięci zgodne ze 130XE, będzie konflikt. Wynika to z faktu, że klawisze funkcyjne oprócz wybierania funkcji systemu operacyjnego zapalają też diody znajdujące się na klawiaturze niektórych modeli XL. Diodami tymi komputer steruje za pośrednictwem bitów rejestru PORTB, tego samego, który w XE użyty jest do przełączania banków pamięci.