GTIA
From Atariki
Graphics Television Interface Adapter, zwany też George's Television Interface Adapter od nazwiska projektanta, George'a McLeoda. Specjalizowany układ scalony odpowiedzialny za wytwarzanie - pod kierunkiem układu ANTIC - kolorowego obrazu oraz grafiki graczy i pocisków. Numer katalogowy Atari: CO14805 / CO14889 (PAL).
Spis treści |
GTIA a CTIA
Układ GTIA zastąpił montowany wcześniej w małym Atari układ CTIA, ale nie jest jego wersją rozwojową, a tylko dokończoną. Układ bowiem był z braku czasu montowany w pierwszych egzemplarzach komputerów w stanie niepełnym, i ta właśnie niepełna wersja znana jest jako CTIA (zob. sekcja 11.2 FAQ). Za autentycznością tych informacji przemawia fakt, że już rewizja A systemu operacyjnego wspiera tryby GTIA.
Układ GTIA był stosowany w serii 400/800 od listopada 1981 r. Oprócz tego Atari oferowało posiadaczom komputerów z CTIA jego wymianę.
Wymiana CTIA na GTIA rozszerza możliwości komputera o tworzenie tzw. trybów GTIA, czyli trybów graficznych pozwalających uzyskać do 16 kolorów naraz oraz dających dostęp do całej palety 256 kolorów (są to Graphics 9/10/11). W porównaniu z CTIA, GTIA wyświetla obraz przesunięty o pół cyklu koloru w bok, dzięki czemu duszki są dokładniej nakładane na pole gry. [1]. Ubocznym efektem jest fakt, iż efekt artefaktów tworzy w GTIA inne (zamienione) kolory.
Wadliwe GTIA
W ostatnich seriach komputerów XE (np. w 800XE) dość często układ GTIA jest fabrycznie wadliwy, tryby wielokolorowe generowane są nieprawidłowo.
Pierwszy cykl koloru piksela wyświetlany jest dobrze, natomiast drugi źle, przy czym jest to dodatkowo zależne od koloru, jaki piksel miał mieć (z zakresu 0 - 15). Wyjątkiem jest kolor 0, który jest zawsze czarny, tak jak powinien.
Generowane rzeczywiście kolory w drugim cyklu koloru są różne dla różnych egzemplarzy GTIA, czasami "wadliwych" kolorów jest więcej, czasami mniej, czasami drugi cykl koloru miga sobie. Zależy to też od napięcia zasilania komputera, nagrzania GTIA itp. czynników. Spotyka się takie GTIA, które włączone na zimno działa bardzo źle, po chwili coraz lepiej, a po zmianie zasilacza w komputerze - już całkiem dobrze (to sprawa napięcia zasilania, a nie mocy zasilacza).
Generalnie jest to problem wybitnie związany z zależnościami czasowymi wewnątrz GTIA, w obwodzie, który odbiera dane z szyny ANx ANTIC-a (jakieś opóźnienia na bramkach etc). Prawdopodobną przyczyną są jakieś drobne zmiany w technologii wykonania późniejszych układów produkowanych przez AMI, co spowodowało przesunięcie niektórych sygnałów w niebezpieczne czy też niestabilne zakresy czasowe.
Prosty test na wadliwe GTIA
10 GRAPHICS 9 20 FOR I=0 TO 15 30 FOR J=0 TO 4 40 COLOR I:PLOT I*5+J,0:DRAWTO I*5+J,191 50 NEXT J 60 NEXT I 70 GOTO 70
Jest to programik w BASIC-u (autorem jest MacGyver), dzięki któremu można łatwo stwierdzić, czy w komputerze jest wadliwe GTIA. W wyniku jego pracy obraz na monitorze powinien wyglądać mniej więcej tak, jak to przedstawia obrazek z prawej: jeżeli na ekranie jest 15 pasków, gdzie od lewej do prawej każdy będzie jaśniejszy, GTIA jest dobre. Jeżeli zaś któryś z pasków będzie się składał z grupki cienkich pionowych linii w różnych kolorach - mamy GTIA do wymiany.
