65C816

From Atariki

(Różnice między wersjami)
Jump to: navigation, search
Wersja z dnia 21:10, 13 cze 2016
KMK (Dyskusja | wkład)
(Architektura)
← Previous diff
Aktualna wersja
KMK (Dyskusja | wkład)
(Emulatory)
Linia 18: Linia 18:
* rozkazy przesłań blokowych * rozkazy przesłań blokowych
* dwa tryby pracy: natywny oraz tryb emulacji [[6502]] (w tym ostanim procesor się "budzi" po włączeniu zasilania i resecie) * dwa tryby pracy: natywny oraz tryb emulacji [[6502]] (w tym ostanim procesor się "budzi" po włączeniu zasilania i resecie)
 +
 +Procesor składa się z 22000 tranzystorów.
== Osobliwości == == Osobliwości ==
Linia 24: Linia 26:
Osobliwością procesora jest działanie rejestrów C, X i Y: są one 16-bitowe, ale żeby skorzystać z ich pełnego rozmiaru, trzeba oddzielnym rozkazem dokonać przełączenia dodatkowych bitów rejestru statusu. Jeden z nich, zwany M, wybiera rozmiar akumulatora oraz operacji na pamięci (1 - ośmiobitowe, 0 - szesnastobitowe), drugi zwany X ma analogiczne znaczenie dla obydwu rejestrów indeksowych. Osobliwością procesora jest działanie rejestrów C, X i Y: są one 16-bitowe, ale żeby skorzystać z ich pełnego rozmiaru, trzeba oddzielnym rozkazem dokonać przełączenia dodatkowych bitów rejestru statusu. Jeden z nich, zwany M, wybiera rozmiar akumulatora oraz operacji na pamięci (1 - ośmiobitowe, 0 - szesnastobitowe), drugi zwany X ma analogiczne znaczenie dla obydwu rejestrów indeksowych.
-Dodatkowo rejestry indeksowe i akumulator zachowują się nieco odmiennie przy manipulacji bitami M i X. Mianowicie przełączenie rejestrów X i Y z szesnastu na osiem bitów zeruje ich starsze bajty, natomiast przełączenie akumulatora na osiem bitów powoduje, że "rozpada się" on na dwie połówki, ale zawartość starszej jest w dalszym ciągu dostępna jako "akumulator B".+Dodatkowo rejestry indeksowe i akumulator zachowują się nieco odmiennie przy manipulacji bitami M i X. Mianowicie przełączenie rejestrów X i Y z szesnastu na osiem bitów zeruje ich starsze bajty, natomiast przełączenie akumulatora na osiem bitów powoduje, że ulega on rozłączeniu na dwie połówki, ale zawartość starszej jest w dalszym ciągu dostępna jako "akumulator B".
Szesnastobitowe rejestry C, X, Y są dostępne tylko w trybie natywnym 65C816, natomiast w trybie emulacji 6502 istnieje dostęp do akumulatora B - obydwie połówki rejestru C można zamienić miejscami. Szesnastobitowe rejestry C, X, Y są dostępne tylko w trybie natywnym 65C816, natomiast w trybie emulacji 6502 istnieje dostęp do akumulatora B - obydwie połówki rejestru C można zamienić miejscami.
Linia 33: Linia 35:
Dodatkową różnicą jest działanie trybów adresowania indeksowanych strony zerowej: jeśli adres wynikający z dodania adresu bazowego i rejestru indeksowego jest większy niż 255, w trybie emulacji 6502 "zawija się" on do początku strony zerowej, natomiast w trybie natywnym adres efektywny wskaże obszar poza stroną zerową. Żeby było dowcipniej, zachowanie takie w trybie emulacji dotyczy tylko rozkazów [[6502]], ale nie [[65C02]] - dlatego w trybie emulacji 6502, gdy rejestr X ma wartość $FF, rozkaz STZ $FF,X zapisze daną pod zupełnie inny adres ($01FE) niż rozkaz STA $FF,X ($00FE). Dodatkową różnicą jest działanie trybów adresowania indeksowanych strony zerowej: jeśli adres wynikający z dodania adresu bazowego i rejestru indeksowego jest większy niż 255, w trybie emulacji 6502 "zawija się" on do początku strony zerowej, natomiast w trybie natywnym adres efektywny wskaże obszar poza stroną zerową. Żeby było dowcipniej, zachowanie takie w trybie emulacji dotyczy tylko rozkazów [[6502]], ale nie [[65C02]] - dlatego w trybie emulacji 6502, gdy rejestr X ma wartość $FF, rozkaz STZ $FF,X zapisze daną pod zupełnie inny adres ($01FE) niż rozkaz STA $FF,X ($00FE).
-Do osobliwości (jeśli nie błędów w konstrukcji CPU) można też zaliczyć działanie indeksowanych trybów adresowania absolutnego: jeśli adres wynikający z dodania adresu bazowego i rejestru indeksowego jest większy niż 65535, dochodzi do przekroczenia granicy segmentu 64k. Np. załadowanie do rejestru X wartości $FF i wykonanie rozkazu LDA $FFFF,X sprawi, że procesor dokona odczytu spod adresu $0100FE. Dzieje się tak nie tylko w trybie natywnym (co naturalne), ale również w trybie emulacji, a to powoduje problemy z kompatybilnością z oprogramowaniem pisanym dla 6502, jeśli dostępy nie są wykonywane zawsze w ten sam sposób (lecz np. zapisy trybami adresowania strony zerowej, a odczyty jak powyżej, lub odwrotnie). Ten problem ma np. [[MyDOS]]. Można to rozwiązać w dwojaki sposób: albo poprawiając program (niekiedy zresztą tego typu działanie jest po prostu błędem, który na 6502 pozostaje niezauważony), albo sprzętowo mirrorując stronę zerową w obszarze $010000-$0100FF. To drugie zaimplementowano w karcie [[Rapidus Accelerator]].+Do osobliwości (jeśli nie błędów w konstrukcji CPU) można też zaliczyć działanie indeksowanych trybów adresowania absolutnego: jeśli adres wynikający z dodania adresu bazowego i rejestru indeksowego jest większy niż 65535, dochodzi do przekroczenia granicy segmentu 64k. Np. załadowanie do rejestru X wartości $FF i wykonanie rozkazu LDA $FFFF,X sprawi, że procesor dokona odczytu spod adresu $0100FE. Dzieje się tak nie tylko w trybie natywnym (co naturalne), ale również w trybie emulacji, a to powoduje problemy z kompatybilnością z oprogramowaniem pisanym dla 6502, jeśli dostępy nie są wykonywane zawsze w ten sam sposób (lecz np. zapisy trybami adresowania strony zerowej, a odczyty jak powyżej, lub odwrotnie). Ten problem ma np. [[MyDOS]]. Można to rozwiązać w dwojaki sposób: albo poprawiając program (niekiedy zresztą tego typu działanie jest po prostu błędem, który na 6502 pozostaje niezauważony), albo sprzętowo powielając stronę zerową w obszarze $010000-$0100FF. To drugie zaimplementowano w karcie [[Rapidus Accelerator]].
== Rozszerzenia oparte na 65C816 == == Rozszerzenia oparte na 65C816 ==
-* [[Sweet 16]], [[Turbo-816]], [[Warp4]], [[HyperSpeed XL/XE]], [[F7]], [[XL7]], [[XL14]], [[Rapidus Accelerator]]+* [[Antonia 4 MB]], [[F7]], [[HyperSpeed XL/XE]], [[Rapidus Accelerator]], [[Sweet 16]], [[Turbo-816]], [[Warp4]], [[XL7]], [[XL14]]
== Programy ze wsparciem dla 65C816 == == Programy ze wsparciem dla 65C816 ==
* OS-y: [[DracOS]], [[Turbo-816 OS]] * OS-y: [[DracOS]], [[Turbo-816 OS]]
 +* DOS-y: [[SpartaDOS X]]
* Programy narzędziowe: [[EYE]], RAMD816.SYS (ramdysk dla [[SpartaDOS X]], w późniejszych wersjach moduł do RAMDISK.SYS), RAMD816L.SYS (ramdysk dla SpartaDOS X używający pamięci tzw. [[pamięć liniowa|liniowej]]), [[Turbo 816 Monitor]] * Programy narzędziowe: [[EYE]], RAMD816.SYS (ramdysk dla [[SpartaDOS X]], w późniejszych wersjach moduł do RAMDISK.SYS), RAMD816L.SYS (ramdysk dla SpartaDOS X używający pamięci tzw. [[pamięć liniowa|liniowej]]), [[Turbo 816 Monitor]]
* Programy użytkowe: [[CC65]], [[MAE]], [[MultiBASIC]], [[SD-Load]], [[SysInfo]], [[Turbo-Assembler/16]], [[Let's Emu!]] * Programy użytkowe: [[CC65]], [[MAE]], [[MultiBASIC]], [[SD-Load]], [[SysInfo]], [[Turbo-Assembler/16]], [[Let's Emu!]]
Linia 47: Linia 50:
== Emulatory == == Emulatory ==
-* [[Altirra]] - emuluje 65C816 z zegarem do 21,28 MHz (NTSC 21,48 MHz) i do 4 MB pamięci liniowej.+* [[Altirra]] - emuluje 65C816 z zegarem do 21,28 MHz (NTSC 21,48 MHz) i do 16 MB pamięci liniowej.
== Inne == == Inne ==
Linia 57: Linia 60:
* [http://wiki.nesdev.com/w/images/7/76/Programmanual.pdf 6502/65C02/65C816 Programming Manual (po angielsku)] * [http://wiki.nesdev.com/w/images/7/76/Programmanual.pdf 6502/65C02/65C816 Programming Manual (po angielsku)]
* [http://www.cs.xu.edu/~ryanr/atari/65816.html Programming notes for 65C816] by John Harris (po angielsku) * [http://www.cs.xu.edu/~ryanr/atari/65816.html Programming notes for 65C816] by John Harris (po angielsku)
-* [http://ftp.pigwa.net/stuff/collections/atari_forever/www-magazines/ENERGY1/szesnast.htm artykuł KMK zamieszczony w "ENERGY" #1]+* [http://energy.scene.pl/index.php?page=slodka-szestnastka artykuł KMK zamieszczony w "ENERGY" #1]
==Inne== ==Inne==

Aktualna wersja

16-bitowy następca układu MOS 6502, można nim zastąpić zastosowany w Atari procesor 6502C. 65C816 został zaprojektowany w latach 1982-84 przez Williama D. Menscha jako wersja rozwojowa i następca procesora 65C02. Produkowany jest przez Western Design Center.

Spis treści

Architektura

Grafika:65c816.gif

  • ośmiobitowa szyna danych
  • 24-bitowa (multipleksowana) szyna adresowa
  • 92 rozkazy
  • 22 tryby adresowania
  • 16-bitowe ALU
  • jeden 16-bitowy rejestr ogólnego przeznaczenia (akumulator A/B, czyli C)
  • dwa szesnastobitowe rejestry indeksowe (X i Y)
  • szesnastobitowy wskaźnik strony zerowej - D
  • szesnastobitowy wskaźnik stosu - S
  • dziewięciobitowy rejestr statusu - P
  • dwa ośmiobitowe rejestry adresowe banku programu i danych (K i B)
  • szesnastobitowy licznik programu - PC (razem z rejestrem banku programu stanowi 24-bitowy adres)
  • wsparcie dla zewnętrznego MMU
  • rozkazy przesłań blokowych
  • dwa tryby pracy: natywny oraz tryb emulacji 6502 (w tym ostanim procesor się "budzi" po włączeniu zasilania i resecie)

Procesor składa się z 22000 tranzystorów.

Osobliwości

Rejestry

Osobliwością procesora jest działanie rejestrów C, X i Y: są one 16-bitowe, ale żeby skorzystać z ich pełnego rozmiaru, trzeba oddzielnym rozkazem dokonać przełączenia dodatkowych bitów rejestru statusu. Jeden z nich, zwany M, wybiera rozmiar akumulatora oraz operacji na pamięci (1 - ośmiobitowe, 0 - szesnastobitowe), drugi zwany X ma analogiczne znaczenie dla obydwu rejestrów indeksowych.

Dodatkowo rejestry indeksowe i akumulator zachowują się nieco odmiennie przy manipulacji bitami M i X. Mianowicie przełączenie rejestrów X i Y z szesnastu na osiem bitów zeruje ich starsze bajty, natomiast przełączenie akumulatora na osiem bitów powoduje, że ulega on rozłączeniu na dwie połówki, ale zawartość starszej jest w dalszym ciągu dostępna jako "akumulator B".

Szesnastobitowe rejestry C, X, Y są dostępne tylko w trybie natywnym 65C816, natomiast w trybie emulacji 6502 istnieje dostęp do akumulatora B - obydwie połówki rejestru C można zamienić miejscami.

Tryb emulacji 6502

W trybie emulacji 6502 działają wszystkie rozkazy i tryby adresowania 65C816, nie da się jedynie, jak napisano powyżej, skorzystać z 16-bitowych rejestrów.

Dodatkową różnicą jest działanie trybów adresowania indeksowanych strony zerowej: jeśli adres wynikający z dodania adresu bazowego i rejestru indeksowego jest większy niż 255, w trybie emulacji 6502 "zawija się" on do początku strony zerowej, natomiast w trybie natywnym adres efektywny wskaże obszar poza stroną zerową. Żeby było dowcipniej, zachowanie takie w trybie emulacji dotyczy tylko rozkazów 6502, ale nie 65C02 - dlatego w trybie emulacji 6502, gdy rejestr X ma wartość $FF, rozkaz STZ $FF,X zapisze daną pod zupełnie inny adres ($01FE) niż rozkaz STA $FF,X ($00FE).

Do osobliwości (jeśli nie błędów w konstrukcji CPU) można też zaliczyć działanie indeksowanych trybów adresowania absolutnego: jeśli adres wynikający z dodania adresu bazowego i rejestru indeksowego jest większy niż 65535, dochodzi do przekroczenia granicy segmentu 64k. Np. załadowanie do rejestru X wartości $FF i wykonanie rozkazu LDA $FFFF,X sprawi, że procesor dokona odczytu spod adresu $0100FE. Dzieje się tak nie tylko w trybie natywnym (co naturalne), ale również w trybie emulacji, a to powoduje problemy z kompatybilnością z oprogramowaniem pisanym dla 6502, jeśli dostępy nie są wykonywane zawsze w ten sam sposób (lecz np. zapisy trybami adresowania strony zerowej, a odczyty jak powyżej, lub odwrotnie). Ten problem ma np. MyDOS. Można to rozwiązać w dwojaki sposób: albo poprawiając program (niekiedy zresztą tego typu działanie jest po prostu błędem, który na 6502 pozostaje niezauważony), albo sprzętowo powielając stronę zerową w obszarze $010000-$0100FF. To drugie zaimplementowano w karcie Rapidus Accelerator.

Rozszerzenia oparte na 65C816

Programy ze wsparciem dla 65C816

Emulatory

  • Altirra - emuluje 65C816 z zegarem do 21,28 MHz (NTSC 21,48 MHz) i do 16 MB pamięci liniowej.

Inne

Zobacz też

Inne

Personal tools