XL OS

From Atariki

Zwyczajowa nazwa systemu operacyjnego znajdującego się w ROM-ie komputerów Atari serii XL i XE. Jest to wersja rozwojowa Atari OS rev. B, poprawiona i rozbudowana. System zajmuje 16k w obszarze adresowym od $C000 do $FFFF (dokładne informacje na ten temat znajdują się poniżej).

Spis treści 1 Autorzy 2 Elementy składowe 3 Wersje 3.1 Seryjne 3.2 Prototypowe 4 Rozmieszczenie w pamięci 5 Download 6 Odnośniki zewnętrzne

Autorzy

• 1200XL: H. Stewart, L. Winner, R.S. Scheiman, Y.M. Chen, M.W. Colburn
• 600XL/800XL/1450XLD: R.S. Scheiman, R.K. Nordin, Y.T. Jang, Vincent Wu, Michael Barrall

Elementy składowe

Na XL OS składają się następujące elementy:

• procedury obsługi przerwań
• CIO
• SIO
• pakiet matematyczny
• relokator binarny (ACX)
• procedury obsługi nowych urządzeń
• program testujący (Self Test)

Ponadto, inaczej niż w poprzednich wersjach, nie ma rozróżnienia na wersję PAL i NTSC - system sam rozpoznaje wersję sprzętu i dostosowuje do tego wewnętrzne ustawienia.

Jako ciekawostkę można dodać, że system zawiera tzw. "tryb przyciągania uwagi" - rodzaj prostego wygaszacza ekranu, który włącza się, gdy użytkownik nie dotyka klawiatury przez ok. 11 minut (dokładnie, 32768 "ramek" VBL, czyli w systemie PAL, 10 minut i 57,2 sek.). Po upływie tego czasu jasność wyświetlanego obrazu redukowana jest o połowę, a kolory tła, tekstu i ramki zaczynają się zmieniać co ok. 5 sekund. Naciśnięcie dowolnego klawisza przywraca normalny stan komputera.

Wersje

W XL OS data wydania i wersja systemu są zakodowane pod adresem $C002-$C00B w następujący sposób:

Adres	Nazwa		Opis
$C002	D1	D2	Data w formacie DDMMYY, zakodowana w BCD
$C003	M1	M2
$C004	Y1	Y2
$C005	Option byte		Zarezerwowany
$C006	A1		Part number, w formacie AANNNNNN, gdzie A to znaki ASCII a N to cyfry w BCD
$C007	A2
$C008	N1	N2
$C009	N3	N4
$C00A	N5	N6
$C00B	Revision No.		Zakodowany binarnie numer rewizji

Źródło: Atari XL Addendum - OS Manual, s.26[1]

Poniżej podano numery wersji znanych wersji systemu.

Seryjne

• AA000000 rev. 10 z 26 października 1982 roku; pierwsza wersja dla 1200XL.
• AA000001 rev. 11 z 23 grudnia 1982 roku; druga wersja dla 1200XL.
• BB000000 rev. 1 z 11 marca 1983 roku; pierwsza wersja dla 600XL i 800XL.
• BB000001 rev. 2 z 10 maja 1983 roku; najpopularniejsza wersja, znajdująca się w Atari 800XL i większości modeli XE.
• BB000001 rev. 3 z 1 marca 1985 roku; w zasadzie identyczna z BB000001 rev.02 (ulepszony SELF TEST, zmiany w samym systemie są nieistotne). Przeznaczona dla 130XE, znajduje się w części modeli XE.
• BB000001 rev. 4 z 7 maja 1987 roku; ROM dla XEGS.
• BB000001 rev. 59 (znany jako 01.3b) z 21 lipca 1987 roku; wersja arabska ROM-u BB000001 rev.3 (lub BB000001 rev.4).

Prototypowe

• BB000002 rev. 3 z 23 marca 1984 roku; wcześniejsza wersja prototypowa systemu dla Atari 1450XLD.[2]
• BB000002 rev. 3 z 21 czerwca 1984 roku; późniejsza wersja prototypowa systemu dla Atari 1450XLD.[3]
• CC000001 rev. 4 z 6 września 1984; ostatnia wersja prototypowa po zarzuceniu prac nad 1090, przeznaczona dla 800XL i 900XLF. Charakteryzuje się brakiem procedur obsługi nowych urządzeń i PBI. W zamian SIO ma wbudowany protokół szybkiej transmisji 38,4 kbps.[4]

Wersje prototypowe zawierają kilka bardziej - ale jednak nie "bardzo" - istotnych zmian w stosunku do BB000001 rev. 2, oraz parę poprawek, które - co dziwne - nie znalazły się w późniejszych wersjach systemu XL/XE.

Istnieje "w obiegu" co najmniej kilkanaście nieoficjalnych wersji z różnymi modyfikacjami, np. APE Warp plus OS

Rozmieszczenie w pamięci

Jak napisano powyżej, XL OS rezyduje w pamięci ROM o pojemności 16k znajdującej się zasadniczo w obszarze $C000-$FFFF. Pamięć ta jednak nie jest w pełni liniowo zmapowana na przestrzeń adresową 6502. Poniżej znajduje się tabela obrazująca różnice pomiędzy fizyczną lokalizacją zawartości pamięci ROM z systemem, a jej logiczną lokalizacją w przestrzeni adresowej.

Obszar pamięci ROM:	Lokalizacja w pamięci Atari:	Warunek mapowania:	Opis obszaru:
$0000-$0FFF	$C000-$CFFF	PORTB bit0=1	system
$1000-$17FF	$5000-$57FF	PORTB bit7=0	SELF TEST
$1800-$3FFF	$D800-$FFFF	PORTB bit0=1	system

Zobacz też: Mapa pamięci.

Download

• Kod źródłowy: OS.tar.gz (zdisasemblowana wersja BB000001 rev. 2)

Odnośniki zewnętrzne

• Atari 8-bit Developers Page - strona Freddy'ego Offengi, z której można ściągnąć ROM-y XL OS
• Informacje o systemach operacyjnych na stronie Freddy'ego Offengi